Alergia na białko krowie, objawy

Krowie mleko, fundament wielu diet i symbol zdrowia, dla niektórych może okazać się niewidzialnym wrogiem. Alergia na białko krowie (ABMK) to coraz częściej diagnozowane schorzenie, które potrafi znacząco wpłynąć na jakość życia, zwłaszcza u najmłodszych. Rozpoznanie jej objawów bywa wyzwaniem, ponieważ są one niezwykle różnorodne i często mylone z innymi dolegliwościami. Zrozumienie, jak manifestuje się ta alergia, jest kluczowe dla szybkiej diagnozy i skutecznego zarządzania.

Czym jest alergia na białko krowie?

W przeciwieństwie do nietolerancji laktozy, alergia na białko krowie to reakcja układu odpornościowego organizmu na jedno lub więcej białek zawartych w mleku krowim. Układ immunologiczny błędnie rozpoznaje te białka jako zagrożenie i wytwarza przeciwciała, co prowadzi do szeregu objawów. Może dotyczyć zarówno niemowląt, jak i dzieci starszych, a nawet dorosłych, choć najczęściej manifestuje się w pierwszych miesiącach życia.

Różnica między alergią a nietolerancją

Wiele osób myli alergię na białko krowie z nietolerancją laktozy, ale to dwie różne dolegliwości. Podczas gdy alergia jest odpowiedzią immunologiczną, nietolerancja laktozy wynika z niedoboru enzymu laktazy, odpowiedzialnego za trawienie cukru mlecznego – laktozy. Objawy nietolerancji są zazwyczaj łagodniejsze i ograniczają się do układu pokarmowego, natomiast alergia może wywoływać reakcje zagrażające życiu.

Główne objawy alergii na białko krowie

Objawy ABMK są niezwykle zróżnicowane i mogą pojawić się natychmiast po spożyciu mleka lub z opóźnieniem (tzw. reakcje opóźnione). Mogą dotyczyć różnych układów organizmu, co utrudnia jednoznaczną diagnozę bez wsparcia medycznego.

Objawy skórne

• Pokrzywka: nagłe pojawienie się swędzących bąbli na skórze.
• Atopowe zapalenie skóry (AZS): sucha, swędząca, zaczerwieniona i łuszcząca się skóra, często na zgięciach łokci i kolan, a u niemowląt również na twarzy. Alergia na białko krowie jest częstą przyczyną nasilenia AZS.
• Obrzęk: zwłaszcza warg, powiek lub twarzy.
• Zaczerwienienie i świąd: ogólne podrażnienie skóry.

Ciekawostka: U niemowląt z AZS, eliminacja białka krowiego z diety matki karmiącej piersią lub zastosowanie odpowiedniego preparatu mlekozastępczego może przynieść znaczącą poprawę stanu skóry.

Objawy żołądkowo-jelitowe

• Ulewanie i wymioty: często obfite, występujące po karmieniu.
• Biegunki: luźne, wodniste stolce, czasem z domieszką śluzu lub krwi (widoczne jako czerwone nitki lub ciemne plamki).
• Zaparcia: trudności z wypróżnianiem, twarde stolce.
• Kolki: silny, nawracający ból brzucha, często z towarzyszącym płaczem i podkurczaniem nóżek u niemowląt.
• Refluks żołądkowo-przełykowy: cofanie się treści żołądkowej, często mylone ze zwykłym ulewaniem.
• Bóle brzucha: u starszych dzieci i dorosłych.

Objawy oddechowe

Choć rzadsze jako izolowane symptomy, mogą towarzyszyć innym objawom:

• Katar: przewlekły, wodnisty.
• Kaszel: suchy, męczący.
• Świszczący oddech: lub inne objawy przypominające astmę.

Objawy ogólne i behawioralne

• Niski przyrost masy ciała: u niemowląt i małych dzieci, wynikający z niedożywienia lub problemów z wchłanianiem.
• Drażliwość i niepokój: dziecko jest niespokojne, płaczliwe, ma problemy ze snem.
• Anemia: w niektórych przypadkach, szczególnie przy utracie krwi w stolcu.

Kiedy szukać pomocy medycznej?

Jeśli zauważysz u siebie lub swojego dziecka powtarzające się objawy, które mogą wskazywać na alergię na białko krowie, niezbędna jest konsultacja z lekarzem. Pediatra, alergolog lub gastroenterolog pomoże w postawieniu właściwej diagnozy i zaplanowaniu odpowiedniego leczenia. Nigdy nie należy samodzielnie wprowadzać diety eliminacyjnej, zwłaszcza u dzieci, bez profesjonalnego nadzoru, aby uniknąć niedoborów żywieniowych.

Dieta eliminacyjna i co dalej?

Podstawą leczenia ABMK jest całkowite wyeliminowanie białka krowiego z diety. W przypadku niemowląt karmionych piersią oznacza to dietę eliminacyjną dla matki. Dla niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym konieczne jest zastosowanie specjalistycznych preparatów mlekozastępczych. Ważne jest, aby proces ten był prowadzony pod ścisłą kontrolą lekarza i dietetyka, aby zapewnić wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Dobra wiadomość jest taka, że większość dzieci wyrasta z alergii na białko krowie do 3-5 roku życia.