Alergia pokarmowa u niemowląt, objawy

Gdy Twój maluszek jest niespokojny, płaczliwy, a na jego delikatnej skórze pojawia się tajemnicza wysypka, w głowie rodzica zapala się czerwona lampka. Czy to kolka, ząbkowanie, a może… coś, co zjadł? Alergia pokarmowa u niemowląt to temat, który budzi wiele pytań i niepokoju. Zrozumienie jej objawów to pierwszy i najważniejszy krok, by pomóc swojemu dziecku i odzyskać spokój ducha.

Czym tak naprawdę jest alergia pokarmowa?

Zanim przejdziemy do objawów, warto zrozumieć istotę problemu. Alergia pokarmowa to nieprawidłowa i nadmierna reakcja układu odpornościowego na określony składnik pożywienia, który dla większości osób jest całkowicie nieszkodliwy. System immunologiczny maluszka myli się i traktuje białko pokarmowe (alergen) jak groźnego wroga, uruchamiając całą kaskadę reakcji obronnych. To właśnie one odpowiadają za widoczne i odczuwalne symptomy. Należy odróżnić ją od nietolerancji pokarmowej, która nie angażuje układu odpornościowego, a jej objawy, choć uciążliwe, zazwyczaj nie są groźne dla życia.

Na co najczęściej uczulają się niemowlęta?

Chociaż teoretycznie każdy produkt może wywołać reakcję alergiczną, istnieje grupa pokarmów, która odpowiada za większość przypadków u najmłodszych dzieci. To tak zwana "wielka ósemka alergenów", choć u niemowląt lista ta jest zazwyczaj krótsza. Do najczęstszych winowajców należą:

• Mleko krowie – najczęstszy alergen w pierwszym roku życia.
• Jajko kurze – szczególnie białko jaja.
• Soja – często uczula dzieci z alergią na białka mleka krowiego.
• Pszenica i inne zboża zawierające gluten.
• Orzeszki ziemne i orzechy drzew (np. włoskie, laskowe).

Pamiętaj, że w przypadku niemowląt karmionych piersią, alergeny z diety mamy mogą przenikać do jej mleka i wywoływać objawy u dziecka.

Jak rozpoznać objawy alergii?

Symptomy alergii pokarmowej u niemowląt bywają bardzo zróżnicowane i mogą dotyczyć wielu układów jednocześnie. Kluczowe jest, by nauczyć się je obserwować i łączyć z dietą maluszka.

Objawy skórne – najczęstszy sygnał

Skóra niemowlęcia jest niezwykle delikatna i to na niej najczęściej widać pierwsze oznaki problemu. Zwróć uwagę na:

• Pokrzywkę: Nagłe pojawienie się swędzących, bladych lub czerwonych bąbli, które przypominają oparzenie pokrzywą.
• Wysypkę: Różnego rodzaju zmiany, od drobnych krostek po czerwone, rozlane plamy.
• Zaostrzenie atopowego zapalenia skóry (AZS): Sucha, zaczerwieniona i swędząca skóra, szczególnie w zgięciach łokci i kolan, na policzkach czy szyi.
• Obrzęk naczynioruchowy: Opuchlizna, najczęściej warg, powiek, języka lub uszu.

Objawy ze strony układu pokarmowego

Problemy z brzuszkiem to codzienność wielu niemowląt, jednak niektóre objawy mogą wskazywać na podłoże alergiczne.

1. Ulewanie i wymioty: Bardziej nasilone niż typowe, chlustające ulewanie.
2. Biegunka lub zaparcia: Zmiana konsystencji i częstotliwości oddawania stolca.
3. Krew lub śluz w kupce: Zawsze jest to sygnał wymagający pilnej konsultacji z lekarzem.
4. Silne bóle brzuszka i kolki: Dziecko jest rozdrażnione, pręży się i podkurcza nóżki, a płacz jest trudny do ukojenia, zwłaszcza po posiłku.

Objawy ze strony układu oddechowego

Choć rzadsze jako jedyny objaw, mogą towarzyszyć innym symptomom. Należą do nich:

• Katar i kichanie: Wodnisty, cieknący katar bez innych oznak infekcji.
• Kaszel i świszczący oddech: Może wskazywać na skurcz oskrzeli.
• Chrypka i trudności z oddychaniem.

Anafilaksja – stan najwyższego zagrożenia

To najcięższa i potencjalnie śmiertelna reakcja alergiczna, która wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. Anafilaksja rozwija się gwałtownie, zazwyczaj w ciągu kilku minut od kontaktu z alergenem. Jej objawy to kombinacja symptomów z różnych układów: gwałtowne trudności z oddychaniem, spadek ciśnienia krwi, utrata przytomności, silna pokrzywka i obrzęk. To sytuacja, w której liczy się każda sekunda.

Co robić w przypadku podejrzenia alergii?

Jeśli obserwujesz u swojego dziecka którykolwiek z powyższych objawów, nie panikuj, ale działaj systematycznie. Nigdy nie diagnozuj dziecka na własną rękę ani nie wprowadzaj restrykcyjnych diet eliminacyjnych bez konsultacji. Najlepszym rozwiązaniem jest wizyta u pediatry lub alergologa, który pokieruje dalszą diagnostyką. Prowadzenie dzienniczka żywieniowego, w którym zapisujesz posiłki dziecka (lub swoje, jeśli karmisz piersią) oraz obserwowane objawy, będzie dla lekarza bezcenną wskazówką.