Bakteryjne zapalenie pochwy

Czy kiedykolwiek zastanawiałaś się, dlaczego pewne dolegliwości intymne pojawiają się nagle i są tak uporczywe? Jedną z najczęstszych przyczyn dyskomfortu w okolicach intymnych jest bakteryjne zapalenie pochwy, znane również jako BV. To schorzenie, choć powszechne, często bywa mylone z innymi infekcjami lub po prostu ignorowane. Zrozumienie jego natury, objawów i metod leczenia jest kluczowe dla zachowania zdrowia i komfortu.

Czym jest bakteryjne zapalenie pochwy?

Bakteryjne zapalenie pochwy (BV) to stan, w którym dochodzi do zaburzenia naturalnej równowagi mikroflory bakteryjnej w pochwie. Zamiast dominacji dobroczynnych bakterii Lactobacillus (pałeczek kwasu mlekowego), namnażają się inne typy bakterii, takie jak Gardnerella vaginalis. To nie jest typowa infekcja przenoszona drogą płciową, choć aktywność seksualna może zwiększać ryzyko jej wystąpienia.

Dla wielu kobiet BV jest zaskoczeniem, ponieważ flora bakteryjna to dynamiczny ekosystem. Kiedy jej delikatna równowaga zostanie naruszona, pojawiają się nieprzyjemne dolegliwości. Warto podkreślić, że BV nie jest wynikiem złej higieny, a wręcz przeciwnie – nadmierna higiena może być jednym z czynników ryzyka.

Objawy: Rozpoznaj sygnały ostrzegawcze

Rozpoznanie bakteryjnego zapalenia pochwy bywa trudne, ponieważ objawy mogą być różne, a czasem nawet nie występują. Szacuje się, że u około połowy kobiet BV przebiega bezobjawowo. Kiedy jednak się pojawiają, mogą być dość uciążliwe. Do najczęstszych należą:

• Nieprzyjemny zapach z pochwy, często opisywany jako „rybi”, który może nasilać się po stosunku seksualnym lub w trakcie menstruacji.
• Obfite upławy, zazwyczaj o zmienionym kolorze – białawym, szarawym, mlecznym. Mogą mieć rzadką, wodnistą konsystencję.
• Świąd, pieczenie lub podrażnienie w okolicach intymnych.
• Ból lub dyskomfort podczas oddawania moczu.
• Ból podczas stosunku seksualnego.

Pamiętaj, że te objawy mogą być również związane z innymi infekcjami, dlatego kluczowa jest konsultacja z lekarzem.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Dokładne przyczyny zaburzenia równowagi flory bakteryjnej pochwy nie zawsze są w pełni jasne, ale zidentyfikowano kilka czynników, które mogą zwiększać ryzyko wystąpienia BV:

• Aktywność seksualna: Chociaż BV nie jest klasyfikowane jako choroba weneryczna, częste zmiany partnerów seksualnych lub nowi partnerzy mogą zwiększać ryzyko. Stosunek seksualny może zmieniać pH pochwy, co sprzyja rozwoj niepożądanych bakterii.
• Irygacje pochwy: Płukanie pochwy wodą lub specjalnymi preparatami może wypłukiwać naturalne, ochronne bakterie i zaburzać pH, co sprzyja rozwojowi BV. Warto pamiętać, że pochwa jest organem samooczyszczającym się.
• Wkładka domaciczna: U niektórych kobiet stosujących wkładkę domaciczną (zwłaszcza typ miedziany) zaobserwowano zwiększone ryzyko BV.
• Niedobory laktobacilli: Naturalnie niska liczba pałeczek kwasu mlekowego w pochwie.
• Palenie papierosów: Może wpływać na ogólną odporność organizmu i mikroflorę.

Ciekawostka: Dlaczego zapach bywa tak charakterystyczny?

Charakterystyczny „rybi” zapach jest wynikiem obecności amin wytwarzanych przez bakterie beztlenowe. Aminy te stają się bardziej lotne (i przez to bardziej wyczuwalne) w środowisku zasadowym, co często ma miejsce po stosunku seksualnym (zasadowe pH spermy) lub w trakcie miesiączki (zasadowe pH krwi).

Diagnoza i leczenie

Jeśli podejrzewasz u siebie bakteryjne zapalenie pochwy, nie zwlekaj z wizytą u ginekologa. Lekarz postawi diagnozę na podstawie:

1. Wywiadu: Zbierze informacje o objawach i historii medycznej.
2. Badania ginekologicznego: Obejrzy okolice intymne.
3. Pobrania wymazu z pochwy: Materiał zostanie zbadany pod mikroskopem w celu oceny obecności kluczowych komórek (tzw. komórek jeżowych) oraz proporcji bakterii. Często wykonuje się również pomiar pH pochwy, które w przypadku BV jest zazwyczaj podwyższone (powyżej 4,5).

Leczenie BV polega zazwyczaj na zastosowaniu antybiotyków, które mogą być podawane doustnie lub miejscowo (w postaci globulek dopochwowych lub żeli). Najczęściej stosowane leki to metronidazol lub klindamycyna. Ważne jest, aby zawsze przestrzegać zaleceń lekarza i ukończyć całą kurację, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej. Przedwczesne przerwanie leczenia może prowadzić do nawrotów.

Profilaktyka: Jak zmniejszyć ryzyko?

Choć nie zawsze da się całkowicie zapobiec BV, istnieje kilka prostych zasad, które mogą pomóc w utrzymaniu zdrowej flory bakteryjnej pochwy i zmniejszeniu ryzyka nawrotów:

• Unikaj irygacji pochwy: Jak wspomniano, płukanie pochwy może zaburzać naturalną równowagę.
• Stosuj łagodne produkty do higieny intymnej: Wybieraj bezzapachowe mydła lub specjalne płyny do higieny intymnej o odpowiednim pH. Myj okolice intymne raz dziennie, nie częściej.
• Noś przewiewną bieliznę: Bawełniana bielizna pozwala skórze oddychać i zapobiega gromadzeniu się wilgoci, co sprzyja rozwojowi bakterii.
• Po skorzystaniu z toalety wycieraj się od przodu do tyłu: Zapobiega to przenoszeniu bakterii z odbytu do pochwy.
• Rozważ probiotyki: Niektóre probiotyki zawierające szczepy Lactobacillus mogą wspierać zdrową florę bakteryjną pochwy, choć ich skuteczność w zapobieganiu BV jest przedmiotem badań.
• Używaj prezerwatyw: Mogą pomóc w utrzymaniu stabilnego pH pochwy i zmniejszyć ryzyko przeniesienia niektórych bakterii.

Pamiętaj, że zdrowie intymne jest integralną częścią ogólnego samopoczucia. Nie lekceważ sygnałów wysyłanych przez Twoje ciało i w razie wątpliwości zawsze konsultuj się ze specjalistą. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie to klucz do szybkiego powrotu do komfortu i zdrowia.