Bierzmowanie, na czym polega i jak przebiega?

Dla wielu młodych ludzi w Polsce bierzmowanie to jeden z najważniejszych etapów w duchowej podróży, często postrzegany jako symboliczne wejście w dorosłość w wierze. To sakrament, który nie tylko umacnia, ale także wyznacza nową ścieżkę świadomego zaangażowania. Ale co dokładnie oznacza ten doniosły moment i jak wygląda jego przebieg?

Czym jest bierzmowanie?

Bierzmowanie, czyli sakrament dojrzałości chrześcijańskiej, to jeden z siedmiu sakramentów Kościoła katolickiego. Uważa się, że dopełnia ono łaskę chrztu, umacniając wiernego w wierze i obdarzając go darami Ducha Świętego. Jest to moment, w którym osoba bierzmowana świadomie i dobrowolnie potwierdza swoją przynależność do wspólnoty Kościoła. Kościół wierzy, że poprzez ten sakrament, Duch Święty zstępuje na bierzmowanego w sposób szczególny, umacniając go do świadectwa wiary i życia zgodnego z Ewangelią.

Symbolika i znaczenie

Głównym symbolem bierzmowania jest namaszczenie olejem krzyżma na czole. Olej ten, poświęcony przez biskupa, symbolizuje umocnienie i pieczęć Ducha Świętego. Gest ten jest znakiem przyjęcia darów Ducha, takich jak mądrość, rozum, rada, męstwo, umiejętność, pobożność i bojaźń Boża. Bierzmowanie jest również często nazywane „sakramentem chrześcijańskiej dojrzałości”, ponieważ oczekuje się, że osoba bierzmowana będzie odtąd aktywnie i świadomie uczestniczyć w życiu Kościoła, stając się prawdziwym świadkiem Chrystusa w świecie.

Przygotowanie do bierzmowania

Proces przygotowania do bierzmowania jest zazwyczaj wieloetapowy i trwa od jednego do kilku lat, w zależności od parafii i diecezji. Ma on na celu pogłębienie wiedzy religijnej, zrozumienie istoty sakramentu oraz ukształtowanie postaw chrześcijańskich.

• Katecheza parafialna: Regularne spotkania z kapłanem lub katechetą, podczas których omawiane są podstawy wiary, nauka Kościoła, Pismo Święte i moralność chrześcijańska.
• Udział w życiu parafii: Zachęca się kandydatów do aktywnego uczestnictwa w Mszy Świętej, nabożeństwach oraz życiu wspólnotowym, np. przez wolontariat.
• Wybór imienia: Kandydat wybiera imię świętego patrona, który będzie dla niego wzorem i orędownikiem. To ważna decyzja, symbolizująca chęć naśladowania wybranej postaci.
• Wybór świadka: Świadkiem bierzmowania może być osoba, która przyjęła już sakrament bierzmowania, jest praktykującym katolikiem i nie jest rodzicem bierzmowanego. Jej rolą jest wspieranie kandydata w duchowym rozwoju.

Rola świadka

Świadek bierzmowania odgrywa kluczową rolę. Jest to osoba, która ma wspierać bierzmowanego na jego drodze wiary, być dla niego przykładem i duchowym przewodnikiem. Często jest to ktoś bliski, np. chrzestny, wujek, ciocia czy starsze rodzeństwo. Podczas samej uroczystości świadek kładzie rękę na ramieniu bierzmowanego, symbolizując swoje wsparcie i obecność.

Przebieg uroczystości

Uroczystość bierzmowania odbywa się zazwyczaj podczas uroczystej Mszy Świętej, którą sprawuje biskup lub delegowany przez niego kapłan. Przebiega ona według ściśle określonego porządku liturgicznego.

1. Przedstawienie kandydatów: Na początku uroczystości kandydaci są przedstawiani biskupowi przez proboszcza lub katechetę.
2. Homilia: Biskup wygłasza homilię, w której wyjaśnia znaczenie sakramentu i zachęca bierzmowanych do życia zgodnego z wiarą.
3. Odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych: Kandydaci uroczyście odnawiają przyrzeczenia chrzcielne, wyrzekając się zła i wyznając wiarę w Boga. To moment, w którym świadomie potwierdzają to, co w ich imieniu uczynili rodzice i chrzestni podczas chrztu.
4. Włożenie rąk: Biskup i kapłani koncelebrujący kładą ręce na głowach bierzmowanych, co jest gestem przyzywania Ducha Świętego.
5. Namaszczenie krzyżmem: To centralny moment sakramentu. Każdy kandydat podchodzi do biskupa wraz ze swoim świadkiem. Świadek kładzie prawą rękę na ramieniu kandydata, a biskup namaszcza czoło kandydata olejem krzyżma, mówiąc: „N., przyjmij znamię daru Ducha Świętego”. Kandydat odpowiada: „Amen”, a biskup dodaje: „Pokój z tobą”, na co kandydat odpowiada: „I z duchem twoim”.
6. Modlitwa wiernych i dalsza część Mszy: Po namaszczeniu, Msza Święta jest kontynuowana w zwykły sposób, z modlitwą wiernych, liturgią eucharystyczną i komunią świętą.

Ciekawostka: W niektórych tradycjach chrześcijańskich, takich jak prawosławie, bierzmowanie (nazywane myropomazaniem) jest udzielane dzieciom zaraz po chrzcie, co podkreśla jego ścisły związek z inicjacją chrześcijańską od najmłodszych lat.

Bierzmowanie w życiu codziennym

Przyjęcie sakramentu bierzmowania nie jest końcem, lecz początkiem nowej drogi. Ma ono realny wpływ na życie bierzmowanego, umacniając go w codziennych wyzwaniach i decyzjach.

• Świadome świadectwo wiary: Bierzmowany jest wezwany do odważnego wyznawania wiary w swoim otoczeniu, w szkole, pracy, wśród przyjaciół.
• Zaangażowanie w Kościół: Zachęca się do aktywnego uczestnictwa w życiu parafii, grupach duszpasterskich, wolontariacie.
• Rozwój duchowy: Bierzmowanie jest impulsem do dalszego pogłębiania wiary poprzez modlitwę, lekturę Pisma Świętego i regularne korzystanie z sakramentów.

Bierzmowanie to nie tylko piękna uroczystość, ale przede wszystkim głębokie duchowe doświadczenie, które ma umocnić wiernego w jego osobistej relacji z Bogiem i przygotować go do bycia dojrzałym członkiem Kościoła. To zaproszenie do życia pełnego Ducha Świętego, gotowego do dzielenia się wiarą z innymi.