Czemu nie podnosić dziecka pod pachy?

Każdy rodzic i opiekun pragnie zapewnić dziecku bezpieczeństwo i zdrowy rozwój. Często nieświadomie, wykonujemy codzienne czynności, które mogą mieć długofalowe konsekwencje. Jedną z nich jest sposób podnoszenia malucha. Okazuje się, że podnoszenie dziecka pod pachy, choć powszechne, niesie ze sobą szereg ryzyk, o których warto wiedzieć, by chronić delikatne ciałko naszej pociechy.

Dlaczego sposób podnoszenia ma znaczenie?

Ciało dziecka, zwłaszcza w pierwszych latach życia, jest niezwykle delikatne i podatne na urazy. Jego kości są miękkie, stawy wciąż się rozwijają, a więzadła są bardziej elastyczne niż u dorosłych. Każdy ruch, który wywiera nieproporcjonalny nacisk na konkretne partie ciała, może prowadzić do nieprzyjemnych, a nawet bolesnych konsekwencji.

Delikatna budowa malucha

Kości niemowląt i małych dzieci są częściowo zbudowane z chrząstki, która stopniowo kostnieje. Stawy nie są jeszcze w pełni ukształtowane, a mięśnie, odpowiedzialne za ich stabilizację, dopiero się wzmacniają. To sprawia, że są one szczególnie wrażliwe na gwałtowne ruchy i nieprawidłowe obciążenia, szczególnie w obrębie kończyn i kręgosłupa.

Ryzyka związane z podnoszeniem pod pachy

Chwytanie dziecka pod pachy wydaje się intuicyjne i szybkie, jednak to właśnie ta metoda może być przyczyną poważnych urazów.

Zwichnięcie stawu łokciowego (tzw. "łokieć piastunki")

To jedno z najczęstszych i najbardziej bolesnych powikłań. "Łokieć piastunki" (łac. subluxatio capitis radii) to częściowe wysunięcie się głowy kości promieniowej ze stawu łokciowego. Dzieje się tak, gdy nagłe pociągnięcie lub szarpnięcie za rączkę (lub podniesienie za pachy, co również wywołuje pociągnięcie) powoduje przemieszczenie się delikatnej kości.

Ciekawostka: Nazwa "łokieć piastunki" pochodzi od tego, że uraz ten często zdarza się, gdy opiekun (piastunka) podnosi dziecko w nieprawidłowy sposób. Objawia się nagłym bólem, niemożnością poruszenia ręką oraz specyficznym ułożeniem rączki – dziecko trzyma ją zgiętą w łokciu i przyciśniętą do ciała. Wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej!

Obciążenie kręgosłupa i barków

Podnosząc dziecko pod pachy, cała jego masa ciała spoczywa na delikatnych stawach barkowych i kręgosłupie. U niemowląt, które nie mają jeszcze w pełni rozwiniętych mięśni tułowia, może to prowadzić do nadmiernego rozciągnięcia więzadeł, a nawet mikrourazów kręgosłupa szyjnego i piersiowego. Długotrwałe stosowanie tej metody może mieć negatywny wpływ na prawidłowy rozwój postawy.

Dyskomfort i poczucie niepewności u dziecka

Choć urazy fizyczne są najbardziej oczywiste, nie wolno zapominać o aspekcie psychologicznym. Gwałtowne podnoszenie może być dla dziecka nie tylko bolesne, ale także wywoływać poczucie braku bezpieczeństwa i dyskomfortu. Dziecko, które czuje się niestabilnie, może stać się bardziej płaczliwe i niechętne do interakcji fizycznych.

Bezpieczne alternatywy – jak prawidłowo podnosić dziecko?

Znając ryzyka, warto poznać i stosować bezpieczne techniki podnoszenia, które wspierają rozwój dziecka i zapewniają mu komfort.

Podnoszenie niemowląt

Kluczowe jest wsparcie główki i szyi. Zawsze jedną rękę umieść pod główką i szyją, a drugą pod pupą lub plecami. Podnoś dziecko płynnie, blisko swojego ciała, dbając o to, aby kręgosłup był w linii prostej.

Podnoszenie starszych dzieci

U starszych dzieci, które już stabilnie trzymają główkę, nadal ważne jest podparcie tułowia i bioder. Możesz jedną rękę wsunąć pod pośladki, a drugą pod plecy lub klatkę piersiową. Zawsze staraj się podnosić dziecko w taki sposób, by jego ciężar był równomiernie rozłożony.

Komunikacja i współpraca

Gdy dziecko jest już na tyle duże, aby zrozumieć polecenia, możesz je nauczyć, by samo objęło Cię za szyję lub kark, co dodatkowo ustabilizuje jego pozycję i odciąży Twoje ręce. Zawsze uprzedź dziecko, że zamierzasz je podnieść.

Wskazówki dla rodziców i opiekunów

Pamiętaj o tych prostych zasadach, by zapewnić maluchowi bezpieczeństwo i zdrowy rozwój:

• Zawsze podpieraj główkę, szyję i tułów dziecka, zwłaszcza u niemowląt.
• Wykonuj płynne i spokojne ruchy, unikając szarpnięć.
• Edukuj innych opiekunów (dziadków, nianie) na temat bezpiecznych technik podnoszenia.
• Obserwuj reakcje dziecka – jeśli płacze lub wydaje się niespokojne, być może sposób podnoszenia mu nie odpowiada.

Podsumowując, choć podnoszenie dziecka pod pachy wydaje się szybkie i wygodne, potencjalne ryzyka – od bolesnego "łokcia piastunki" po obciążenie kręgosłupa – są zbyt poważne, by je ignorować. Stosując prawidłowe techniki, zapewniasz swojemu dziecku nie tylko bezpieczeństwo, ale także komfort i poczucie bliskości, co jest fundamentem jego zdrowego rozwoju. Zawsze stawiaj bezpieczeństwo na pierwszym miejscu!