Czy BLIK jest traktowany jako przelew?

W dzisiejszym świecie finansów cyfrowych, gdzie transakcje odbywają się w mgnieniu oka, często pojawiają się pytania o naturę poszczególnych metod płatności. Jedną z nich jest BLIK, system, który zrewolucjonizował sposób, w jaki Polacy płacą i przesyłają pieniądze. Czy jednak BLIK jest po prostu innym rodzajem przelewu bankowego, czy może stanowi odrębną kategorię? Rozwiewamy tę powszechną wątpliwość.

BLIK: Co to jest i jak działa?

Zanim odpowiemy na kluczowe pytanie, przypomnijmy, czym dokładnie jest BLIK. To polski system płatności mobilnych, który umożliwia użytkownikom smartfonów dokonywanie szybkich i bezpiecznych transakcji bez konieczności używania karty płatniczej czy podawania danych konta. Jego działanie opiera się na jednorazowym, sześciocyfrowym kodzie generowanym w aplikacji mobilnej banku. Ten kod służy do:

• Płacenia w sklepach stacjonarnych i internetowych.
• Wypłacania gotówki z bankomatów bez karty.
• Wykonywania "przelewów na telefon" do innych użytkowników BLIKA.

Całość transakcji potwierdzana jest w aplikacji bankowej, co zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa.

Przelew bankowy: Klasyczna definicja

Tradycyjny przelew bankowy to operacja polegająca na przekazaniu środków pieniężnych z jednego rachunku bankowego na drugi. Wymaga on podania pełnych danych odbiorcy, takich jak imię i nazwisko, adres oraz numer rachunku bankowego (IBAN). Przelewy mogą być krajowe (np. Elixir, przelewy natychmiastowe) lub międzynarodowe (np. SEPA, SWIFT). Ich realizacja może trwać od kilku sekund (przelewy natychmiastowe) do kilku dni roboczych (przelewy zagraniczne).

Kluczowe różnice między BLIKIEM a przelewem

Mimo że obie metody służą do przekazywania pieniędzy, ich mechanizmy działania i charakter prawny są różne.

Mechanizm działania i dane odbiorcy

• BLIK: Do wykonania płatności lub przelewu na telefon wystarczy kod BLIK lub numer telefonu odbiorcy. Nie ma potrzeby podawania numeru konta bankowego, co zwiększa prywatność i upraszcza proces.
• Przelew bankowy: Wymaga znajomości pełnego numeru IBAN oraz danych osobowych odbiorcy.

Natychmiastowość transakcji

• BLIK: Większość transakcji BLIK, w tym "przelewy na telefon", jest natychmiastowa, co oznacza, że środki pojawiają się na koncie odbiorcy w ciągu kilku sekund, niezależnie od banku.
• Przelew bankowy: Standardowe przelewy Elixir są realizowane w sesjach, co może trwać do jednego dnia roboczego. Istnieją co prawda przelewy natychmiastowe, ale są one osobną usługą.

Charakter prawny i technologiczny

Tu leży sedno odpowiedzi na pytanie. BLIK nie jest przelewem bankowym w klasycznym rozumieniu. Z technicznego i prawnego punktu widzenia, BLIK to system płatności, który inicjuje transakcje w ramach infrastruktury bankowej. Kiedy używasz BLIKA, system ten generuje unikalny token (kod), który następnie jest autoryzowany przez Twój bank, a ten z kolei realizuje odpowiednią operację – czy to płatność, czy wewnętrzne przekazanie środków do innego banku w przypadku "przelewu na telefon".

W praktyce, "przelew na telefon BLIK" jest najbliższy funkcjonalnie tradycyjnemu przelewowi, ponieważ umożliwia przesyłanie pieniędzy między osobami. Jednak nawet w tym przypadku, użytkownik nie wykonuje "przelewu" w sensie wypełniania formularza z numerem konta, lecz inicjuje transakcję za pośrednictwem numeru telefonu i kodu.

Kiedy BLIK jest "jak przelew"?

Jak wspomniano, to właśnie przelew na telefon BLIK jest usługą, która najbardziej przypomina tradycyjny przelew. Umożliwia ona przesłanie pieniędzy bezpośrednio na konto bankowe odbiorcy, znając jedynie jego numer telefonu komórkowego, pod warunkiem, że odbiorca również aktywował tę usługę w swoim banku. Środki są księgowane na rachunku odbiorcy w czasie rzeczywistym. Jest to niezwykle wygodna alternatywa dla klasycznego przelewu, szczególnie dla szybkich rozliczeń między znajomymi czy rodziną.

Zalety i wady BLIKA w porównaniu do przelewów

Obie metody mają swoje mocne i słabe strony:

Zalety BLIKA:

• Szybkość i wygoda: Transakcje są natychmiastowe, a proces płatności uproszczony do minimum.
• Bezpieczeństwo: Jednorazowy kod i autoryzacja w aplikacji bankowej minimalizują ryzyko oszustw.
• Brak danych konta: Nie musisz podawać numeru IBAN ani innych wrażliwych danych, co zwiększa prywatność.
• Wielofunkcyjność: Płatności online, w terminalach, wypłaty z bankomatów, przelewy na telefon.

Wady BLIKA:

• Wymaga smartfona i aplikacji: Brak dostępu do tych elementów uniemożliwia korzystanie z BLIKA.
• Limity transakcyjne: Banki często nakładają dzienne limity na transakcje BLIK, które mogą być niższe niż w przypadku tradycyjnych przelewów.
• Ograniczenia międzynarodowe: BLIK jest systemem polskim, choć trwają prace nad jego ekspansją.

Zalety tradycyjnych przelewów:

• Uniwersalność: Możliwość wysyłania pieniędzy na dowolny rachunek bankowy, krajowy i zagraniczny.
• Brak ścisłych limitów: Zazwyczaj wyższe limity niż w BLIK-u, idealne do większych transakcji.
• Zlecenia stałe: Możliwość ustawienia cyklicznych płatności.

Wady tradycyjnych przelewów:

• Czas realizacji: Standardowe przelewy mogą trwać dłużej.
• Konieczność podawania danych: Wymagane są pełne dane odbiorcy.

Podsumowanie: BLIK – innowacja czy zamiennik?

Podsumowując, BLIK jest innowacyjnym systemem płatności, który funkcjonalnie często zastępuje tradycyjne przelewy, zwłaszcza w kontekście szybkich rozliczeń między osobami fizycznymi. Technicznie i prawnie nie jest on jednak klasycznym przelewem bankowym, lecz odrębną usługą, która wykorzystuje infrastrukturę bankową do realizacji transakcji. Oferuje on unikalne zalety w zakresie szybkości, bezpieczeństwa i wygody, co czyni go nieocenionym narzędziem w codziennym zarządzaniu finansami.