Czy zamykać nawiewniki?

Wielu z nas, szczególnie w chłodniejsze miesiące, zadaje sobie pytanie: czy zamykać nawiewniki w oknach? Intuicyjnie możemy uważać, że ich zamknięcie pomoże nam zaoszczędzić na ogrzewaniu i uniknąć nieprzyjemnych przeciągów. Jednak to pozornie proste działanie ma znacznie szersze konsekwencje dla naszego zdrowia, komfortu i kondycji budynku. Sprawdźmy, dlaczego nawiewniki są niezbędnym elementem prawidłowej wentylacji i jak z nich mądrze korzystać.

Co to są nawiewniki i dlaczego są nam potrzebne?

Nawiewniki to niewielkie, często niedoceniane elementy montowane w oknach, których głównym zadaniem jest zapewnienie ciągłego dopływu świeżego powietrza do pomieszczeń. Są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania wentylacji grawitacyjnej, która opiera się na różnicy ciśnień i temperatur. Bez odpowiedniego nawiewu, system wentylacyjny, bazujący na kominach wentylacyjnych, nie będzie w stanie skutecznie usuwać zużytego powietrza z mieszkania.

• Wentylacja to nie tylko komfort, ale przede wszystkim zdrowie. Usuwa wilgoć, dwutlenek węgla (CO2), a także szkodliwe substancje, takie jak opary z gotowania czy środki chemiczne.
• Ciekawostka: Jeden dorosły człowiek wydycha około 20 litrów CO2 na godzinę. W zamkniętym, niewentylowanym pomieszczeniu poziom CO2 szybko rośnie, prowadząc do zmęczenia, bólu głowy i problemów z koncentracją.

Zamykać czy nie zamykać? Dylemat użytkownika.

Decyzja o zamknięciu nawiewników często wynika z chęci oszczędności energii lub uniknięcia uczucia chłodu. Niestety, jest to krótkowzroczne rozwiązanie, które prowadzi do szeregu negatywnych skutków, często znacznie droższych w naprawie niż potencjalne oszczędności na ogrzewaniu.

Konsekwencje zamkniętych nawiewników.

• Wzrost wilgotności: Brak dopływu świeżego powietrza sprawia, że wilgoć wytwarzana przez oddychanie, gotowanie, kąpiele czy suszenie prania, nie ma jak uciec. Optymalna wilgotność w pomieszczeniach powinna wynosić 40-60%.
• Rozwój pleśni i grzybów: Nadmierna wilgotność to idealne środowisko dla rozwoju szkodliwych pleśni i grzybów na ścianach, sufitach czy w narożnikach. Ich obecność nie tylko niszczy estetykę, ale przede wszystkim jest poważnym zagrożeniem dla układu oddechowego i ogólnego stanu zdrowia domowników.
• Zwiększone stężenie CO2: Jak już wspomniano, wysoki poziom dwutlenku węgla pogarsza samopoczucie, obniża koncentrację i jakość snu.
• Zagrożenie tlenkiem węgla: W przypadku urządzeń spalających paliwo (np. piecyków gazowych, term gazowych), brak świeżego powietrza może prowadzić do niepełnego spalania i wytwarzania śmiertelnie niebezpiecznego tlenku węgla (czadu).
• Zaparowane okna: To najbardziej widoczny sygnał niewystarczającej wentylacji i nadmiernej wilgotności.

Jak prawidłowo korzystać z nawiewników?

Zamiast całkowicie zamykać nawiewniki, nauczmy się z nich korzystać w sposób efektywny. Pamiętajmy, że ich rola polega na kontrolowanej wymianie powietrza, a nie na wywoływaniu przeciągów.

1. Nie zamykaj ich całkowicie: Nawiewniki powinny być otwarte przez większość czasu. Ich całkowite zamknięcie jest zalecane jedynie w ekstremalnych warunkach, np. podczas bardzo silnych wichur lub mrozów poniżej -15°C, i to tylko na krótki czas.
2. Reguluj przepływ: Wiele nawiewników posiada możliwość regulacji przepływu powietrza. W zimie możesz zmniejszyć ich otwarcie, aby ograniczyć dopływ zimnego powietrza, ale nigdy nie zamykaj ich całkowicie. Latem, gdy temperatury są wyższe, możesz je otworzyć szerzej.
3. Wybierz odpowiedni typ:
   • Nawiewniki higrosterowane: Automatycznie regulują przepływ powietrza w zależności od poziomu wilgotności w pomieszczeniu. Są bardzo efektywne i nie wymagają interwencji użytkownika.
   • Nawiewniki ciśnieniowe: Reagują na różnicę ciśnień między wnętrzem a zewnętrzem, zwiększając lub zmniejszając przepływ powietrza.
   • Nawiewniki ręczne: Najprostsze, wymagają samodzielnej regulacji.
4. Wietrz regularnie: Nawiewniki zapewniają podstawową wentylację, ale nie zastąpią krótkiego, intensywnego wietrzenia pomieszczeń przez otwarte okna (tzw. wietrzenie na oścież) przez 5-10 minut, kilka razy dziennie.

Mity i fakty o nawiewnikach.

• Mit: Zamknięcie nawiewników znacząco obniży rachunki za ogrzewanie. Fakt: Wręcz przeciwnie. Skutkuje to wzrostem wilgotności i koniecznością ogrzewania zawilgoconego powietrza, co jest mniej efektywne. Dodatkowo, walka z pleśnią generuje dodatkowe koszty.
• Mit: Nawiewniki powodują nieprzyjemne przeciągi. Fakt: Dobrze dobrane i prawidłowo zamontowane nawiewniki dostarczają powietrze w sposób rozproszony, nie powodując odczuwalnych przeciągów. Jeśli odczuwasz dyskomfort, być może problem leży w zbyt dużym otworze nawiewnika lub innych nieszczelnościach.

Podsumowanie: Świeże powietrze to podstawa.

Zamykanie nawiewników, choć wydaje się logiczne w kontekście oszczędności, jest błędem, który może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych i technicznych w budynku. Zamiast zamykać, nauczmy się regulować nawiewniki, dostosowując je do aktualnych warunków pogodowych i potrzeb. Pamiętajmy, że odpowiednia wentylacja to inwestycja w nasze zdrowie, komfort i trwałość naszego domu. Świeże powietrze to podstawa dobrego samopoczucia i efektywnego funkcjonowania każdego organizmu.