Gdzie przechowywany jest blockchain?

Czy zastanawiałeś się kiedyś, gdzie dokładnie „znajduje się” blockchain? Wielu ludzi wyobraża sobie go jako jakiś gigantyczny serwer lub chmurę, ale prawda jest znacznie bardziej fascynująca i fundamentalna dla zrozumienia tej technologii. Zapomnij o jednym centralnym punkcie – blockchain to zjawisko rozproszone, które redefiniuje pojęcie przechowywania danych.

Czym jest blockchain w ogóle?

Zanim zagłębimy się w to, gdzie przechowywany jest blockchain, warto przypomnieć sobie jego podstawy. Blockchain, czyli dosłownie „łańcuch bloków”, to rodzaj cyfrowej księgi rachunkowej, która jest rozproszona i niezmienna. Każdy „blok” zawiera zaszyfrowane dane o transakcjach, a po jego zatwierdzeniu jest on trwale dodawany do poprzedniego bloku, tworząc nieprzerwany łańcuch. Kluczowe cechy to:

• Decentralizacja: Brak jednego centralnego organu kontrolującego sieć.
• Niezmienność: Raz zapisanych danych nie można łatwo zmienić ani usunąć.
• Przejrzystość: Wszystkie transakcje są publiczne i widoczne dla każdego uczestnika sieci (choć tożsamość może być pseudonimowa).

Wyobraź sobie, że to jak wspólny, cyfrowy notatnik, którego kopie mają wszyscy, i każda nowa strona (blok) jest dodawana tylko po zgodzie większości.

Czy blockchain ma jedno „miejsce” przechowywania?

Absolutnie nie! To najważniejsza rzecz do zrozumienia. Blockchain nie jest przechowywany na jednym serwerze, w jednej chmurze czy w pojedynczym centrum danych. Jego istota tkwi w rozproszeniu. Jest to sieć tysięcy, a nawet milionów, niezależnych komputerów połączonych ze sobą, z których każdy przechowuje kopię całego łańcucha bloków.

Węzły (Nodes) – kręgosłup sieci

Te komputery, które przechowują i weryfikują dane blockchaina, nazywane są węzłami (ang. nodes). Każdy węzeł to po prostu komputer, który uruchamia specjalne oprogramowanie blockchain. W zależności od projektu, węzły mogą pełnić różne funkcje:

• Pełne węzły (Full Nodes): Przechowują kompletną kopię całego blockchaina od początku jego istnienia. Są odpowiedzialne za weryfikację wszystkich transakcji i bloków zgodnie z zasadami protokołu.
• Lekkie węzły (Light Nodes): Przechowują tylko część danych (np. nagłówki bloków), opierając się na pełnych węzłach w celu weryfikacji. Są szybsze i wymagają mniej zasobów.

Na przykład, sieć Bitcoin ma tysiące pełnych węzłów rozrzuconych po całym świecie. Każdy z nich ma identyczną kopię całej historii transakcji Bitcoina.

Rozproszony charakter przechowywania

Każdy pełny węzeł w sieci posiada własną, kompletną i aktualną kopię całego blockchaina. Kiedy nowy blok zostaje dodany do łańcucha, jest on natychmiast replikowany i synchronizowany ze wszystkimi innymi pełnymi węzłami. To sprawia, że system jest niezwykle odporny na awarie i ataki. Jeśli jeden, dziesięć, a nawet setki węzłów przestanie działać, sieć i tak będzie kontynuować swoje funkcjonowanie, ponieważ pozostałe węzły nadal posiadają pełną kopię danych.

Jak to działa w praktyce?

Wyobraźmy sobie prosty scenariusz:

1. Użytkownik A wysyła kryptowalutę do Użytkownika B.
2. Ta transakcja jest rozgłaszana do sieci blockchain.
3. Węzły weryfikują transakcję (np. czy Użytkownik A ma wystarczające środki).
4. Górnicy (w systemach Proof of Work) lub walidatorzy (w systemach Proof of Stake) zbierają zweryfikowane transakcje w nowy blok.
5. Po pomyślnym dodaniu bloku do łańcucha, jest on natychmiast wysyłany do wszystkich pełnych węzłów w sieci.
6. Każdy węzeł aktualizuje swoją kopię blockchaina, dodając nowy blok.

W ten sposób każda kopia blockchaina jest zawsze aktualna i spójna z innymi.

Bezpieczeństwo i niezmienność dzięki rozproszeniu

To właśnie rozproszone przechowywanie jest fundamentem bezpieczeństwa blockchaina. Aby zmienić jakąkolwiek transakcję w historii blockchaina, należałoby jednocześnie zmienić ją na większości węzłów w sieci. W przypadku dużych sieci, takich jak Bitcoin czy Ethereum, gdzie działają tysiące węzłów, jest to zadanie praktycznie niemożliwe i ekonomicznie nieopłacalne. Dlatego mówi się o niezmienności – raz zapisana informacja jest bezpieczna.

Ciekawostki o przechowywaniu blockchaina

• Rosnący rozmiar: Blockchainy stale rosną. Na przykład, pełna kopia blockchaina Bitcoina to już ponad 500 gigabajtów danych i ta liczba wciąż rośnie. Dla Ethereum, w zależności od typu węzła, może to być jeszcze więcej.
• Każdy może być węzłem: Wiele projektów blockchainowych umożliwia każdemu uruchomienie własnego węzła. Wystarczy odpowiednie oprogramowanie, wystarczająca przestrzeń dyskowa i połączenie z internetem. Uruchamiając węzeł, przyczyniasz się do decentralizacji i bezpieczeństwa sieci.
• Przyszłe rozwiązania: W celu optymalizacji przechowywania i przetwarzania danych, rozwijane są nowe technologie, takie jak sharding (dzielenie blockchaina na mniejsze, równoległe części) czy rozwiązania warstwy drugiej (przetwarzanie transakcji poza głównym łańcuchem). Ich celem jest poprawa skalowalności, ale podstawowa zasada rozproszenia danych pozostaje kluczowa.

Podsumowując, blockchain nie jest przechowywany w jednym miejscu, lecz jest to dynamiczny, rozproszony system, którego kopie są utrzymywane przez tysiące niezależnych węzłów na całym świecie. To właśnie ta unikalna architektura sprawia, że jest tak bezpieczny, odporny i rewolucyjny.