Ile setów trzeba wygrać w tenisie ziemnym?

Tenis ziemny, choć jego podstawowe zasady wydają się proste, kryje w sobie niuanse, które mogą zaskoczyć początkujących kibiców. Jedno z najczęściej zadawanych pytań dotyczy tego, ile właściwie setów trzeba wygrać, aby cieszyć się ze zwycięstwa w meczu. Odpowiedź, wbrew pozorom, nie jest jednoznaczna i zależy od rangi turnieju, a nawet płci zawodników. Rozwiejmy wszelkie wątpliwości i zanurzmy się w świat tenisowych reguł!

Podstawowe zasady – czyli o co chodzi w liczeniu?

Zanim przejdziemy do liczby setów, warto przypomnieć, że mecz tenisowy składa się z setów, a te z kolei z gemów. Aby wygrać seta, zawodnik musi zdobyć co najmniej sześć gemów i mieć przewagę minimum dwóch gemów nad przeciwnikiem (np. wygrywając 6-4). Jeśli wynik w secie osiągnie 6-6, najczęściej rozgrywany jest tzw. tie-break. Ostatecznym celem jest jednak wygranie całego meczu, a to osiąga się poprzez zwycięstwo w określonej liczbie setów.

Mecze "do dwóch" czy "do trzech" wygranych setów?

W profesjonalnym tenisie funkcjonują dwa główne formaty rozgrywania meczów. Wybór formatu zależy od turnieju i jego regulaminu.

System „do dwóch wygranych setów” (best-of-three)

To najpopularniejszy i najczęściej spotykany format w świecie tenisa. Zasada jest prosta: wygrywa ten, kto pierwszy zdobędzie dwa sety. Mecz może się więc zakończyć wynikiem 2-0 lub 2-1. Taki system stosowany jest w:

• Wszystkich turniejach kobiecych (cykl WTA), włącznie z Wielkimi Szlemami.
• Zdecydowanej większości turniejów męskich (cykl ATP), np. rangi ATP 250, 500 czy Masters 1000.

Dzięki temu formatowi mecze są bardziej dynamiczne i krótsze, co ułatwia ich planowanie w harmonogramie turnieju.

System „do trzech wygranych setów” (best-of-five)

To prawdziwy maraton i test wytrzymałości fizycznej oraz mentalnej. Tutaj, aby wygrać mecz, zawodnik musi zwyciężyć w trzech setach. Spotkanie może zakończyć się wynikiem 3-0, 3-1 lub 3-2. Ten wymagający format zarezerwowany jest dla najbardziej prestiżowych rozgrywek w męskim tenisie, takich jak:

• Turnieje Wielkiego Szlema (Australian Open, Roland Garros, Wimbledon, US Open) w singlu mężczyzn.
• Finały Pucharu Davisa.

Mecze pięciosetowe często przechodzą do historii jako legendarne, trwające wiele godzin widowiska, pełne zwrotów akcji i niesamowitych zagrań.

A co z tie-breakiem w decydującym secie?

Przez lata zasady dotyczące ostatniego, decydującego seta (trzeciego w formacie best-of-three lub piątego w best-of-five) były różne w zależności od turnieju. Na niektórych Wielkich Szlemach nie rozgrywano tie-breaka w ostatnim secie, a gra toczyła się "na przewagi" aż do uzyskania dwóch gemów przewagi przez jednego z zawodników. Prowadziło to do rekordowo długich spotkań, jak słynny mecz Johna Isnera z Nicolasem Mahutem na Wimbledonie w 2010 roku, który zakończył się wynikiem 70-68 w piątym secie!

Ciekawostka: Ujednolicenie zasad

Aby uniknąć podobnych maratonów, od 2022 roku wszystkie cztery turnieje wielkoszlemowe wprowadziły jednolitą zasadę. Gdy w decydującym secie wynik osiąga 6-6, rozgrywany jest tzw. super tie-break. Jest to tie-break grany nie do 7, a do 10 punktów, również z zachowaniem zasady dwóch punktów przewagi.

Dlaczego istnieje takie zróżnicowanie?

Różnice w formatach wynikają głównie z tradycji oraz z dbałości o zdrowie i kondycję zawodników. Uważa się, że pięciosetowe mecze są zbyt obciążające fizycznie dla kobiet. W męskim tenisie format ten podkreśla rangę najważniejszych turniejów, czyniąc je wyjątkowym wyzwaniem. Krótsze mecze są także łatwiejsze do transmisji telewizyjnych i organizacji. Niezależnie od formatu, jedno jest pewne – tenis zawsze dostarcza niesamowitych emocji, a znajomość zasad pozwala czerpać z oglądania jeszcze większą przyjemność.