Jak masować kanał łzowy?

Zasłzawione, ropiejące oczko u niemowlaka to częsty powód niepokoju u młodych rodziców. Zanim jednak sięgniemy po zaawansowane metody leczenia, warto wiedzieć, że w wielu przypadkach rozwiązaniem może być prosty, ale niezwykle skuteczny zabieg, który możemy wykonać samodzielnie w domu. Mowa o masażu kanału łzowego – technice, która potrafi zdziałać cuda, udrażniając drogę łzom i przynosząc ulgę maluszkowi.

Dlaczego kanał łzowy się zatyka?

System odprowadzania łez to misterna sieć kanalików, która zaczyna się w wewnętrznym kąciku oka i prowadzi aż do jamy nosowej. Dzięki niemu nadmiar łez, które nawilżają i oczyszczają powierzchnię gałki ocznej, jest na bieżąco usuwany. Czasami jednak, zwłaszcza u noworodków, ten system nie jest w pełni drożny. Najczęstszą przyczyną jest przetrwała błona płodowa (tzw. zastawka Hasnera) na końcu przewodu nosowo-łzowego, która powinna samoistnie pęknąć tuż po urodzeniu. Jeśli tak się nie stanie, łzy nie mają ujścia, co prowadzi do ich gromadzenia się, a w konsekwencji do łzawienia i powstawania ropnej wydzieliny.

Objawy niedrożności

Główne symptomy, które powinny zwrócić naszą uwagę, to:

• Nadmierne łzawienie jednego lub obu oczu, nawet gdy dziecko nie płacze.
• Gromadzenie się żółtawej lub białawej wydzieliny w kąciku oka, zwłaszcza po przebudzeniu.
• Lekkie zaczerwienienie lub obrzęk w okolicy wewnętrznego kącika oka.

Ważne: Zanim rozpoczniesz masaż, konieczna jest konsultacja z pediatrą lub okulistą, który potwierdzi diagnozę i wykluczy inne przyczyny, takie jak infekcja bakteryjna.

Przygotowanie do masażu – klucz do sukcesu

Prawidłowe wykonanie masażu wymaga odpowiedniego przygotowania. To gwarancja bezpieczeństwa i skuteczności całej procedury. Pamiętaj o kilku prostych zasadach, które stanowią absolutną podstawę.

1. Higiena rąk: Zawsze dokładnie umyj ręce wodą z mydłem. Paznokcie powinny być krótko obcięte, aby przypadkowo nie zadrapać delikatnej skóry dziecka.
2. Oczyszczenie oka: Jeśli w oku zebrała się wydzielina, delikatnie usuń ją jałowym gazikiem nasączonym solą fizjologiczną. Przecieraj oko zawsze w jednym kierunku – od zewnętrznego do wewnętrznego kącika.
3. Wygodna pozycja: Ułóż dziecko tak, aby było spokojne i zrelaksowane. Możesz to robić podczas karmienia, zabawy lub gdy leży na plecach. Ważne, aby mieć swobodny dostęp do jego twarzy.

Technika masażu krok po kroku

Najczęściej polecaną i najskuteczniejszą techniką jest tak zwany masaż Criglera. Jego celem jest wytworzenie ciśnienia hydrostatycznego, które pomoże "przepchnąć" zalegającą błonę i udrożnić kanał.

Krok 1: Lokalizacja punktu

Znajdź właściwe miejsce do ucisku. Jest to niewielkie zagłębienie znajdujące się między wewnętrznym kącikiem oka a nasadą nosa. Wyczujesz tam twardszą strukturę kostną.

Krok 2: Prawidłowy ruch

Użyj opuszki małego palca lub palca wskazującego. Przyłóż palec do zlokalizowanego punktu i wykonaj zdecydowany, ale delikatny ruch masujący w dół, wzdłuż bocznej ściany nosa. Ruch powinien być płynny i zakończyć się na wysokości skrzydełka nosa. To właśnie ten ruch w dół powoduje wzrost ciśnienia w woreczku łzowym i udrażnia kanalik.

Ciekawostka: Siła nacisku powinna być porównywalna do tej, jakiej używasz, sprawdzając dojrzałość pomidora – na tyle mocna, by poczuć ucisk, ale nie na tyle, by spowodować ból czy zasinienie.

Krok 3: Częstotliwość

Zazwyczaj zaleca się wykonywanie od 5 do 10 powtórzeń w jednej sesji. Masaż należy powtarzać od 2 do 4 razy dziennie, najlepiej o stałych porach, na przykład podczas zmiany pieluszki. Regularność jest tutaj kluczem do powodzenia terapii.

Co robić, gdy masaż nie przynosi efektów?

Skuteczność masażu jest bardzo wysoka – szacuje się, że pomaga on u ponad 90% niemowląt. Terapia wymaga jednak cierpliwości i może potrwać kilka tygodni. Jeśli pomimo systematycznego i prawidłowo wykonywanego masażu przez okres zalecony przez lekarza (zwykle kilka tygodni do kilku miesięcy) objawy nie ustępują, konieczna jest ponowna wizyta u specjalisty. Lekarz może zadecydować o włączeniu kropli z antybiotykiem (jeśli doszło do nadkażenia) lub skierować dziecko na zabieg sondowania kanału łzowego, który jest ostateczną, ale bardzo skuteczną metodą leczenia.