Jak rozpoznać ADD u dziecka?

Czy Twoje dziecko często „odpływa” myślami w trakcie nauki, zapomina o codziennych obowiązkach, a jego pokój przypomina pobojowisko? To mogą być sygnały, które warto bliżej poznać. Rozpoznanie zaburzeń uwagi u dziecka to pierwszy krok do zrozumienia jego potrzeb i zapewnienia mu odpowiedniego wsparcia. Pamiętaj, że wczesna interwencja może znacząco poprawić jakość życia dziecka i ułatwić mu funkcjonowanie w świecie.

Co to jest ADD? Zrozumieć różnicę

Zaburzenie Deficytu Uwagi (ADD) jest terminem, który często używany jest zamiennie z ADHD z przewagą zaburzeń uwagi (inattentive type). W przeciwieństwie do powszechnego stereotypu, dziecko z ADD niekoniecznie jest nadpobudliwe fizycznie. Jego nadpobudliwość często manifestuje się w sferze mentalnej – jako chaos myśli, trudność w skupieniu się na jednym zadaniu i łatwa rozpraszalność. To stan neurologiczny, który wpływa na zdolność do koncentracji, utrzymywania uwagi i organizacji. Zrozumienie tej specyfiki jest kluczowe dla właściwej obserwacji.

Kluczowe sygnały ADD u dziecka: Na co zwrócić uwagę?

Obserwacja zachowania dziecka w różnych środowiskach (dom, szkoła, plac zabaw) jest niezwykle ważna. Oto najczęściej występujące sygnały, które mogą wskazywać na ADD:

• Trudności z utrzymaniem uwagi: Dziecko ma problem z długotrwałym skupieniem się na zadaniach, często wydaje się nie słuchać, gdy się do niego mówi, łatwo się rozprasza bodźcami z otoczenia.
• Częste zapominanie i gubienie rzeczy: Regularne gubienie przedmiotów osobistych (klucze, zabawki, przybory szkolne) oraz zapominanie o codziennych obowiązkach, terminach czy nawet o tym, co miało zrobić przed chwilą.
• Problemy z organizacją: Bałagan w zeszytach, plecaku, pokoju. Dziecko ma trudności w planowaniu i organizowaniu codziennych czynności, co prowadzi do chaosu.
• Brak dbałości o szczegóły: Popełnianie błędów z nieuwagi, niedokładność w pracach szkolnych lub innych zadaniach, często wynikająca z pośpiechu lub braku skupienia.
• Unikanie zadań wymagających wysiłku umysłowego: Dziecko może unikać zajęć, które wymagają długotrwałego skupienia, takich jak czytanie, odrabianie lekcji, czy rozwiązywanie skomplikowanych zadań.
• Łatwa rozpraszalność: Nawet najmniejszy bodziec z otoczenia (dźwięk, ruch) może odciągnąć uwagę dziecka od wykonywanego zadania, co utrudnia mu jego dokończenie.
• Trudności z podążaniem za instrukcjami: Dziecko może mieć problem z wykonaniem zadań składających się z wielu kroków, często gubi wątek lub zapomina o częściach instrukcji.

Różnice od typowych zachowań dziecięcych

Ważne jest, aby odróżnić te symptomy od normalnej dziecięcej rozkojarzenia czy braku dojrzałości. Każde dziecko bywa czasem roztargnione. Kluczową różnicą w przypadku ADD jest to, że objawy te są uporczywe, utrzymują się przez dłuższy czas (minimum 6 miesięcy) i znacząco wpływają na funkcjonowanie dziecka w wielu sferach życia – w szkole, w domu i w relacjach z rówieśnikami. Jeśli zauważasz, że te trudności są dla Twojego dziecka źródłem frustracji i niepowodzeń, to sygnał, że warto przyjrzeć się im bliżej.

Kiedy szukać pomocy specjalisty?

Jeśli zauważasz, że wymienione symptomy są częste, utrzymują się i znacząco wpływają na codzienne funkcjonowanie dziecka, to czas na konsultację ze specjalistą. Pediatra, psycholog dziecięcy, a w niektórych przypadkach psychiatra dziecięcy, to odpowiednie osoby do oceny sytuacji. Tylko doświadczony specjalista może postawić trafną diagnozę i zaproponować plan wsparcia. Nie próbuj diagnozować dziecka samodzielnie – profesjonalna ocena jest niezbędna.

Ciekawostka: ADD u dziewczynek

Warto wiedzieć, że ADD może objawiać się inaczej u dziewczynek niż u chłopców. U dziewczynek symptomy często są mniej oczywiste i mogą być mylone z nieśmiałością, brakiem motywacji, czy nawet lękiem. Z tego powodu dziewczynki są diagnozowane później, co opóźnia wdrożenie odpowiedniego wsparcia. Zwracaj uwagę na subtelne sygnały, takie jak nadmierne marzycielstwo, trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji społecznych czy perfekcjonizm wynikający z próby ukrycia problemów z uwagą.

Wsparcie i kolejne kroki po diagnozie

Diagnoza ADD nie jest wyrokiem, lecz początkiem drogi do lepszego zrozumienia i wspierania dziecka. Po postawieniu diagnozy, specjaliści mogą zaproponować różne formy pomocy, takie jak terapia behawioralna, trening umiejętności społecznych, dostosowanie środowiska edukacyjnego czy, w niektórych przypadkach, farmakoterapię. Kluczowe jest podejście holistyczne i współpraca rodziców ze szkołą oraz terapeutami. Pamiętaj, że Twoje dziecko potrzebuje przede wszystkim zrozumienia, cierpliwości i miłości, aby w pełni rozwijać swój potencjał.