Jak rozpoznać i jak objawia się uzależnienie od Internetu?

Czy zdarzyło Ci się kiedykolwiek sięgnąć po telefon, by sprawdzić jedną rzecz, a dwie godziny później odkryć, że wciąż bezcelowo przewijasz treści? W dzisiejszym, hiperpołączonym świecie, granica między zdrowym korzystaniem z Internetu a uzależnieniem staje się coraz bardziej płynna. To zjawisko, często bagatelizowane, może mieć poważne konsekwencje dla naszego zdrowia psychicznego, relacji i codziennego funkcjonowania. Zrozumienie jego objawów jest pierwszym i najważniejszym krokiem do odzyskania kontroli.

Czym tak naprawdę jest siecioholizm?

Uzależnienie od Internetu, znane również jako siecioholizm lub zaburzenie związane z używaniem Internetu (IAD), to uzależnienie behawioralne, które charakteryzuje się kompulsywną potrzebą korzystania z sieci. Nie chodzi tu wyłącznie o liczbę spędzonych online godzin, ale przede wszystkim o negatywny wpływ, jaki ma to na życie danej osoby. Podobnie jak w przypadku innych uzależnień, osoba dotknięta problemem traci kontrolę nad swoim zachowaniem, a wirtualny świat staje się dla niej ważniejszy niż rzeczywistość.

Główne objawy uzależnienia od Internetu

Rozpoznanie problemu bywa trudne, ponieważ Internet jest integralną częścią naszej pracy, nauki i życia towarzyskiego. Istnieją jednak kluczowe sygnały ostrzegawcze, które powinny wzbudzić naszą czujność. Można je podzielić na kilka obszarów:

Objawy psychologiczne i emocjonalne

• Utrata poczucia czasu: Spędzanie w sieci znacznie więcej czasu niż się planowało. Krótka chwila zamienia się w wielogodzinne sesje.
• Niepokój i irytacja: Odczuwanie zdenerwowania, lęku, a nawet agresji w sytuacjach, gdy dostęp do Internetu jest niemożliwy lub ograniczony.
• Używanie sieci jako ucieczki: Traktowanie Internetu jako sposobu na ucieczkę od realnych problemów, stresu czy negatywnych emocji.
• Euforia podczas bycia online: Odczuwanie silnej ekscytacji i zadowolenia wyłącznie podczas korzystania z Internetu.

Objawy behawioralne

To zmiany w zachowaniu, które najczęściej jako pierwsi zauważają bliscy. Należą do nich:

1. Zaniedbywanie obowiązków: Problemy w pracy lub szkole, niewykonywanie zadań domowych na rzecz spędzania czasu online.
2. Izolacja społeczna: Ograniczanie lub całkowite rezygnowanie z kontaktów towarzyskich w świecie rzeczywistym na rzecz relacji wirtualnych.
3. Kłamanie na temat czasu spędzanego online: Ukrywanie przed rodziną i przyjaciółmi, jak wiele czasu faktycznie poświęca się na aktywność w sieci.
4. Utrata zainteresowań: Porzucenie dotychczasowych hobby i pasji, które nie są związane z Internetem.

Objawy fizyczne

Długotrwałe i nadmierne korzystanie z komputera czy smartfona nie pozostaje bez wpływu na nasze ciało. Do najczęstszych objawów fizycznych zaliczamy:

• Chroniczne zmęczenie i zaburzenia snu (bezsenność lub nadmierna senność).
• Bóle pleców, karku i nadgarstków (tzw. zespół cieśni nadgarstka).
• Problemy ze wzrokiem, takie jak suchość oczu, pieczenie i pogorszenie ostrości widzenia.
• Zaniedbywanie higieny osobistej i nieregularne odżywianie.

Ciekawostka: Syndrom FOMO

Jednym z motorów napędowych uzależnienia od Internetu, zwłaszcza od mediów społecznościowych, jest FOMO (Fear Of Missing Out). To lęk przed tym, że coś ważnego lub interesującego nas omija, gdy jesteśmy offline. Ciągła potrzeba sprawdzania powiadomień, aktualności i wiadomości jest silnie związana z przymusem bycia na bieżąco, co pogłębia spiralę uzależnienia.

Kiedy należy szukać pomocy?

Jeśli zauważasz u siebie lub u kogoś bliskiego kilka z powyższych objawów, a próby samodzielnego ograniczenia czasu spędzanego w sieci kończą się niepowodzeniem, warto rozważyć konsultację ze specjalistą. Kluczowym momentem jest chwila, w której wirtualne życie zaczyna destrukcyjnie wpływać na realne funkcjonowanie – niszczyć relacje, karierę zawodową czy zdrowie. Pamiętaj, że uznanie istnienia problemu to pierwszy i najważniejszy krok na drodze do odzyskania równowagi.