Jak sprawdzić cewkę zapłonową

Cewka zapłonowa to jeden z tych niepozornych, a jednak kluczowych elementów w każdym samochodzie z silnikiem benzynowym. Odpowiada za dostarczenie niezbędnej iskry do świec zapłonowych, która inicjuje proces spalania paliwa. Jej prawidłowe działanie jest absolutnie fundamentalne dla płynnej pracy silnika, jego mocy oraz efektywności spalania. Zastanawiasz się, jak samodzielnie sprawdzić, czy to właśnie cewka jest przyczyną problemów z Twoim autem? Ten artykuł rozwieje Twoje wątpliwości!

Czym jest cewka zapłonowa i dlaczego jest ważna?

W uproszczeniu, cewka zapłonowa to transformator, który przekształca niskie napięcie (zazwyczaj 12V z akumulatora) w bardzo wysokie napięcie – rzędu nawet kilkudziesięciu tysięcy woltów. To właśnie to wysokie napięcie jest potrzebne do wytworzenia iskry na świecy zapłonowej, która zapala mieszankę paliwowo-powietrzną w cylindrze. Bez sprawnej cewki silnik po prostu nie będzie w stanie pracować, a nawet niewielkie jej uszkodzenie może prowadzić do poważnych problemów z jazdą.

Objawy uszkodzonej cewki zapłonowej

Zanim przystąpisz do testowania, warto poznać typowe sygnały, które mogą wskazywać na problem z cewką. Rozpoznanie tych objawów pozwoli Ci zaoszczędzić czas i pieniądze. Oto najczęstsze z nich:

• Nierówna praca silnika, zwłaszcza na biegu jałowym – silnik "kaszle" lub "szarpie".
• Spadek mocy i przyspieszenia – auto jest ociężałe, ma trudności z wchodzeniem na obroty.
• Zwiększone zużycie paliwa – niespalone paliwo jest marnowane.
• Lampka "check engine" na desce rozdzielczej – często towarzyszy jej kod błędu dotyczący wypadania zapłonów (misfire).
• Problemy z uruchomieniem silnika – zwłaszcza w wilgotne dni.
• Zapach niespalonego paliwa z wydechu.

Jeśli doświadczasz jednego lub kilku z tych symptomów, istnieje duża szansa, że Twoja cewka zapłonowa wymaga sprawdzenia.

Narzędzia potrzebne do sprawdzenia cewki

Do podstawowej diagnostyki cewki zapłonowej nie potrzebujesz zaawansowanych narzędzi. Wystarczy:

• Multimetr z funkcją pomiaru rezystancji (ohmów).
• Zestaw kluczy i śrubokrętów (do demontażu osłon lub samych cewek).
• Rękawiczki ochronne (dla bezpieczeństwa).
• Instrukcja serwisowa Twojego pojazdu (zawierająca specyfikacje rezystancji cewek).

Jak sprawdzić cewkę zapłonową krok po kroku

Pamiętaj, że prace przy układzie zapłonowym wymagają ostrożności. Zawsze postępuj zgodnie z zasadami bezpieczeństwa.

Bezpieczeństwo przede wszystkim

Zanim zaczniesz, upewnij się, że silnik jest wyłączony i ostygł. Dla pełnego bezpieczeństwa odłącz ujemną klemę akumulatora. Zapobiegnie to przypadkowemu uruchomieniu silnika lub porażeniu prądem.

Wizualna inspekcja

To pierwszy i najprostszy krok. Dokładnie obejrzyj cewkę (lub cewki, jeśli masz ich kilka – jedną na cylinder). Szukaj następujących uszkodzeń:

• Pęknięcia lub przebicia na obudowie cewki – mogą świadczyć o utracie izolacji.
• Ślady przypalenia lub odbarwienia.
• Korozja na stykach elektrycznych.
• Luźne lub uszkodzone przewody.

Często już sama inspekcja wizualna może wskazać na problem.

Test rezystancji multimetrem

To najważniejszy test, który pozwoli ocenić stan wewnętrznych uzwojeń cewki. Cewka zapłonowa składa się z uzwojenia pierwotnego i wtórnego. Każde z nich ma określoną rezystancję, którą można zmierzyć multimetrem.

1. Zlokalizuj cewkę zapłonową: W zależności od konstrukcji silnika, cewki mogą być pojedyncze (jedna na wszystkie świece), podwójne lub "ołówkowe" (jedna cewka na każdą świecę, montowana bezpośrednio na niej).
2. Odłącz przewody: Ostrożnie odłącz wtyczkę elektryczną od cewki. Jeśli cewka jest typu "ołówkowego", odłącz ją od świecy i wyjmij z gniazda.
3. Pomiar uzwojenia pierwotnego:
   • Ustaw multimetr na zakres pomiaru rezystancji (Ω), najczęściej 200 Ω.
   • Podłącz sondy multimetru do dwóch pinów na złączu elektrycznym cewki (tam, gdzie była podłączona wtyczka).
   • Odczytaj wartość. Prawidłowa rezystancja uzwojenia pierwotnego to zazwyczaj od 0.5 do 1.5 oma (Ω). Dokładną wartość znajdziesz w instrukcji serwisowej swojego samochodu.
4. Pomiar uzwojenia wtórnego:
   • W przypadku cewki z przewodem wysokiego napięcia: jedną sondę multimetru podłącz do zacisku wysokiego napięcia (gdzie był podłączony przewód świecy), drugą do jednego z pinów uzwojenia pierwotnego (lub do masy, jeśli tak wskazuje instrukcja).
   • W przypadku cewki "ołówkowej": jedną sondę włóż do gniazda, w które wchodzi świeca zapłonowa, drugą podłącz do jednego z pinów złącza elektrycznego.
   • Ustaw multimetr na wyższy zakres, np. 20 kΩ (20 000 Ω).
   • Prawidłowa rezystancja uzwojenia wtórnego to zazwyczaj od 5 000 do 15 000 omów (5-15 kΩ). Ponownie, sprawdź dokładne dane dla Twojego modelu.

Co oznaczają odczyty?

• Brak odczytu (OL/ nieskończona rezystancja): Oznacza to przerwany obwód, co świadczy o uszkodzeniu cewki.
• Zbyt niska rezystancja (bliska 0 Ω): Może wskazywać na zwarcie w uzwojeniu.
• Odczyt poza specyfikacją producenta: Nawet jeśli jest odczyt, ale znacząco odbiega od normy, cewka jest prawdopodobnie uszkodzona lub wkrótce się zepsuje.

Co dalej, jeśli cewka jest uszkodzona?

Jeśli testy wykażą uszkodzenie cewki zapłonowej, konieczna jest jej wymiana. Wymiana cewki to zazwyczaj prosta czynność, którą wielu kierowców może wykonać samodzielnie. Pamiętaj jednak, aby:

• Kupić odpowiednią cewkę – zawsze sprawdź numer części dla swojego modelu samochodu.
• Rozważyć wymianę wszystkich cewek, jeśli Twój samochód ma jedną cewkę na każdy cylinder i są one w podobnym wieku. Często, gdy jedna cewka zawodzi, inne mogą wkrótce pójść w jej ślady. To taka "ciekawostka", która pozwala uniknąć kolejnych awarii.
• Upewnić się, że połączenia są czyste i dobrze zabezpieczone.

Regularne sprawdzanie i dbanie o układ zapłonowy to gwarancja długiej i bezproblemowej eksploatacji pojazdu. Nie lekceważ sygnałów, które wysyła Twój samochód!