Jaskra, objawy

Czy wiesz, że jaskra, nazywana "cichym złodziejem wzroku", potrafi rozwijać się latami bez żadnych zauważalnych objawów? To podstępna choroba, która nieleczona prowadzi do nieodwracalnej utraty widzenia. Zrozumienie jej symptomów jest kluczowe dla zachowania zdrowia Twoich oczu.

Co to jest jaskra?

Jaskra to grupa chorób oczu, które prowadzą do postępującego uszkodzenia nerwu wzrokowego, najczęściej w wyniku zbyt wysokiego ciśnienia wewnątrzgałkowego. Uszkodzenie to skutkuje stopniową utratą pola widzenia, a w konsekwencji – ślepotą. Jest to jedna z głównych przyczyn ślepoty na świecie, co podkreśla wagę wczesnej diagnozy.

Wczesne objawy: Często niezauważalne

To właśnie podstępność jaskry sprawia, że jest ona tak niebezpieczna. We wczesnych stadiach, zwłaszcza w przypadku jaskry otwartego kąta, choroba często przebiega bezboleśnie i bez wyraźnych symptomów. Pacjenci mogą nie odczuwać żadnych dolegliwości, a ubytek pola widzenia jest początkowo kompensowany przez zdrowe oko. To sprawia, że regularne badania profilaktyczne są absolutnie niezbędne, szczególnie dla osób w grupie ryzyka.

Kiedy jaskra daje o sobie znać?

Zauważalne symptomy zaawansowanej jaskry

• Ubytki w polu widzenia: Początkowo mogą być to niewielkie, niezauważalne plamy, które stopniowo powiększają się, prowadząc do tzw. widzenia tunelowego. Pacjent ma wrażenie, że patrzy przez rurę.
• Widzenie aureoli wokół źródeł światła: Zwłaszcza wieczorem, wokół lamp czy latarni. To może być sygnał podwyższonego ciśnienia w oku.
• Ból oka i głowy: Występuje zazwyczaj w zaawansowanych stadiach lub w ostrych atakach jaskry zamkniętego kąta. Może być silny, promieniujący do skroni lub czoła.
• Zaczerwienienie oka: Czasem towarzyszy bólowi, zwłaszcza w ostrych stanach.
• Nudności i wymioty: Mogą pojawić się w przypadku ostrego ataku jaskry zamkniętego kąta, będąc reakcją na bardzo wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe.
• Zamazane widzenie: Okresowe lub stałe pogorszenie ostrości wzroku.

Różne typy jaskry, różne objawy

Jaskra otwartego kąta: Cichy postęp

Jest to najczęstsza forma jaskry. Jej objawy rozwijają się powoli i są trudne do zauważenia. Zwykle pacjent dostrzega je dopiero, gdy choroba jest już w zaawansowanym stadium, a uszkodzenia nerwu wzrokowego są znaczne. Podkreśla to wagę rutynowych badań okulistycznych, które są w stanie wykryć chorobę na wczesnym etapie.

Jaskra zamkniętego kąta: Ostry atak

Ta forma jaskry często objawia się nagłym, silnym bólem oka, zaczerwienieniem, widzeniem aureoli, a nawet nudnościami i wymiotami. Jest to stan nagły, wymagający natychmiastowej interwencji medycznej, aby zapobiec trwałej utracie wzroku. Występuje, gdy odpływ cieczy wodnistej z oka zostaje nagle zablokowany.

Jaskra normalnego ciśnienia: Wyjątek od reguły

W tym przypadku uszkodzenie nerwu wzrokowego następuje pomimo prawidłowego ciśnienia w oku. Objawy są podobne do jaskry otwartego kąta, ale diagnoza wymaga bardziej szczegółowych badań, aby wykluczyć inne przyczyny uszkodzenia nerwu. Mechanizmy tej formy jaskry są nadal intensywnie badane.

Jaskra wrodzona: U najmłodszych

U niemowląt i małych dzieci objawami mogą być powiększone gałki oczne (tzw. "wole oko"), łzawienie, nadwrażliwość na światło oraz zmętnienie rogówki. Wymaga to pilnej diagnostyki i leczenia, by zapewnić prawidłowy rozwój wzroku dziecka.

Kiedy należy pilnie zgłosić się do lekarza?

Jeśli zauważysz u siebie nagłe, silne objawy takie jak ból oka, nagłe pogorszenie widzenia, widzenie aureoli, zaczerwienienie oka połączone z nudnościami – niezwłocznie skontaktuj się z okulistą lub zgłoś się na pogotowie. To może być ostry atak jaskry, który wymaga natychmiastowej pomocy, aby uratować wzrok.

Profilaktyka i regularne badania – Twoja tarcza ochronna

Najlepszą strategią w walce z jaskrą jest wczesne wykrycie. Osoby po 40. roku życia, z historią jaskry w rodzinie, cukrzycą, wysokim ciśnieniem krwi lub krótkowzrocznością, powinny regularnie poddawać się badaniom wzroku, w tym pomiarowi ciśnienia wewnątrzgałkowego i ocenie tarczy nerwu wzrokowego. Pamiętaj, że jaskra wykryta we wczesnym stadium jest uleczalna, a jej postęp można skutecznie zahamować, co pozwala na długie lata cieszyć się dobrym wzrokiem.