Kolposkopia, kobieca profilaktyka w walce z nowotworem

Czy wiesz, że jedno z kluczowych badań w profilaktyce raka szyjki macicy jest niemal tak proste jak zwykła wizyta ginekologiczna, a może uratować życie? Mowa o kolposkopii – badaniu, które choć brzmi skomplikowanie, w rzeczywistości jest potężnym narzędziem w rękach lekarza i Twoim sojusznikiem w dbaniu o zdrowie intymne. To właśnie dzięki niemu możliwe jest wykrycie zmian przednowotworowych na bardzo wczesnym etapie, kiedy są one w 100% wyleczalne.

Co to jest kolposkopia?

Kolposkopia to specjalistyczne, bezbolesne i nieinwazyjne badanie ginekologiczne, które polega na oglądaniu powierzchni szyjki macicy, pochwy oraz sromu w dużym powiększeniu. Lekarz wykorzystuje do tego celu kolposkop – rodzaj mikroskopu, który pozwala na uzyskanie trójwymiarowego obrazu i powiększenie go od kilku do nawet kilkudziesięciu razy. Dzięki temu jest w stanie dostrzec zmiany, które są niewidoczne gołym okiem podczas standardowego badania.

Cytologia to alarm, kolposkopia to śledztwo

Wiele kobiet myli kolposkopię z cytologią. Warto zrozumieć tę różnicę. Cytologia to badanie przesiewowe, czyli swego rodzaju „alarm”, który informuje, że w pobranych komórkach dzieje się coś niepokojącego. Nie daje jednak odpowiedzi, co dokładnie jest problemem. I tu właśnie wkracza kolposkopia. Można ją porównać do precyzyjnego „śledztwa” – lekarz dokładnie lokalizuje podejrzane miejsce, ocenia jego charakter i decyduje, czy konieczne jest pobranie niewielkiego wycinka do dalszej analizy (biopsji).

Kiedy badanie jest wskazane?

Najczęstszym powodem skierowania na kolposkopię jest nieprawidłowy wynik badania cytologicznego. Jednak to nie jedyna sytuacja. Lekarz może zlecić to badanie również w przypadku:

• Nawracających stanów zapalnych lub nietypowych upławów.
• Krwawień po stosunku lub między miesiączkami.
• Podejrzenia zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) o wysokim potencjale onkogennym.
• Widocznych gołym okiem zmian na szyjce macicy, tzw. „nadżerek” lub polipów, w celu ich dokładnej oceny.
• Kontroli po leczeniu zmian na szyjce macicy.

Jak wygląda badanie krok po kroku?

Wiele pacjentek obawia się nieznanego, dlatego warto wiedzieć, że przebieg kolposkopii jest bardzo zbliżony do rutynowej wizyty ginekologicznej. Nie wymaga specjalnego przygotowania, poza tym, by być po miesiączce i powstrzymać się od współżycia na 2-3 dni przed badaniem.

1. Pacjentka siada na fotelu ginekologicznym, a lekarz zakłada wziernik, tak jak do cytologii.
2. Następnie przysuwa kolposkop w pobliże wejścia do pochwy (urządzenie nie jest wprowadzane do środka!).
3. Lekarz obserwuje obraz szyjki macicy, a następnie przemywa ją specjalnymi odczynnikami – najpierw roztworem kwasu octowego, a potem płynem Lugola (wodny roztwór jodu).
4. Te substancje powodują charakterystyczne „wybarwienie się” tkanki. Zdrowe komórki reagują inaczej niż te zmienione chorobowo, co pozwala precyzyjnie wskazać podejrzane obszary.
5. Jeśli lekarz zauważy niepokojące zmiany, może od razu pobrać malutki wycinek tkanki do badania histopatologicznego. Samo pobranie trwa sekundę i jest odczuwalne jako lekkie uszczypnięcie.

Całe badanie trwa zazwyczaj od 10 do 20 minut, a jego wynik (opis obrazu) jest dostępny od razu. Na wynik ewentualnej biopsji trzeba poczekać około 2-3 tygodni.

Profilaktyka, która ratuje życie

Największą wartością kolposkopii jest jej rola w profilaktyce raka szyjki macicy. To badanie pozwala na identyfikację stanów przedrakowych (tzw. dysplazji lub CIN), które nie są jeszcze nowotworem, ale z czasem mogłyby się w niego przekształcić. Wczesne wykrycie takich zmian i ich usunięcie to niemal 100% gwarancja uniknięcia rozwoju inwazyjnego raka. Dlatego nie należy bać się skierowania na kolposkopię – to nie wyrok, a ogromna szansa na zachowanie zdrowia. Pamiętaj, regularne wizyty u ginekologa i wykonywanie badań profilaktycznych to najlepsza inwestycja, jaką możesz sobie podarować.