KTG, co to za badanie, na czym polega?

Ciąża to czas pełen radości, oczekiwania, ale i niepewności. W trosce o zdrowie maluszka i przyszłej mamy medycyna oferuje szereg badań. Jednym z kluczowych, zwłaszcza w ostatnich tygodniach ciąży, jest Kardiotokografia, szerzej znana jako KTG. Ale czym dokładnie jest to badanie i dlaczego jest tak istotne?

Co to jest KTG?

KTG, czyli Kardiotokografia, to nieinwazyjne badanie diagnostyczne, które pozwala na jednoczesną ocenę akcji serca płodu oraz aktywności skurczowej macicy. Jest to niezwykle ważne narzędzie w monitorowaniu stanu zdrowia dziecka w łonie matki, szczególnie w trzecim trymestrze ciąży oraz podczas porodu. Jego głównym celem jest wczesne wykrycie ewentualnych zagrożeń, takich jak niedotlenienie płodu, które mogłyby wymagać szybkiej interwencji medycznej.

Na czym polega badanie KTG?

Badanie KTG jest proste i bezbolesne. Pacjentka leży zazwyczaj w pozycji półleżącej lub bocznej, aby zapobiec uciskowi na żyłę główną dolną. Na brzuch przyszłej mamy zakładane są dwa specjalne pasy z głowicami.

• Pierwsza głowica (tokodynanometr) mierzy siłę i częstotliwość skurczów macicy.
• Druga głowica (ultradźwiękowa) służy do monitorowania bicia serca płodu.

Wiele aparatów KTG wyposażonych jest również w przycisk, który mama naciska za każdym razem, gdy poczuje ruchy dziecka. To pozwala na skorelowanie aktywności płodu z jego akcją serca.

Kiedy wykonuje się KTG?

KTG jest standardowym badaniem wykonywanym w Polsce zazwyczaj od 36. tygodnia ciąży, a w przypadku ciąży przenoszonej – codziennie. Istnieją jednak sytuacje, w których lekarz może zlecić KTG wcześniej lub częściej:

• Ciąża wysokiego ryzyka: np. nadciśnienie tętnicze, cukrzyca ciążowa, cholestaza, niedoczynność tarczycy.
• Zmniejszona aktywność ruchowa płodu: jeśli mama odczuwa mniejszą liczbę ruchów dziecka.
• Podejrzenie niedotlenienia płodu.
• Wystąpienie krwawienia z dróg rodnych.
• Nieprawidłowe wyniki innych badań (np. USG).
• Wielorództwo.
• Podczas porodu – monitorowanie akcji serca płodu i skurczów macicy jest wtedy ciągłe.

Jak przygotować się do badania?

Przygotowanie do KTG jest minimalne, ale może wpłynąć na komfort i wiarygodność wyników:

• Zjedz posiłek przed badaniem: Lekki posiłek może pobudzić dziecko do aktywności, co ułatwia ocenę jego reaktywności.
• Ułóż się wygodnie: Zapewnij sobie komfortową pozycję, która pozwoli na relaks przez cały czas trwania badania (zwykle 20-30 minut, choć czasem dłużej).
• Opróżnij pęcherz: Długość badania sprawia, że warto zadbać o tę kwestię przed jego rozpoczęciem.

Co mierzy KTG? Kluczowe parametry

Analiza zapisu KTG obejmuje kilka kluczowych parametrów, które są oceniane przez lekarza:

• Podstawowa częstość akcji serca płodu (FHR): Średnia liczba uderzeń serca na minutę.
• Zmienność rytmu serca (variability): Wahania akcji serca wokół wartości podstawowej. Ich obecność świadczy o prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego płodu.
• Akceleracje: Przejściowe przyspieszenia akcji serca płodu, zazwyczaj związane z jego ruchami. Są to pożądane objawy.
• Deceleracje: Przejściowe zwolnienia akcji serca. Mogą być fizjologiczne lub wskazywać na niedotlenienie.
• Częstotliwość i siła skurczów macicy.

Ciekawostka: Słyszenie bicia serca własnego dziecka przez głośnik KTG to dla wielu rodziców niesamowite i wzruszające doświadczenie, które buduje silniejszą więź jeszcze przed narodzinami.

Interpretacja wyników i znaczenie KTG

Interpretacja zapisu KTG wymaga wiedzy i doświadczenia lekarza. Wynik określa się jako:

• Reaktywny (prawidłowy): Oznacza, że płód jest w dobrym stanie, a jego akcja serca prawidłowo reaguje na ruchy.
• Niereaktywny lub podejrzany: Może wskazywać na potrzebę dalszej diagnostyki lub interwencji. Nie zawsze oznacza to problem, ale jest sygnałem do baczniejszej obserwacji.

KTG jest niezwykle cennym narzędziem, które daje lekarzom możliwość monitorowania kondycji płodu w czasie rzeczywistym. Dzięki niemu można szybko zareagować na wszelkie nieprawidłowości, zapewniając maluszkowi bezpieczeństwo i zwiększając szanse na szczęśliwe narodziny. To badanie, choć proste, odgrywa fundamentalną rolę w nowoczesnej opiece prenatalnej.

Kardiotokografia to badanie, które w prosty i nieinwazyjny sposób dostarcza kluczowych informacji o stanie zdrowia Twojego dziecka przed porodem i w jego trakcie. Zrozumienie, na czym polega i dlaczego jest wykonywane, może pomóc przyszłym rodzicom poczuć się pewniej i spokojniej w tym wyjątkowym okresie oczekiwania. Pamiętaj, że każdy zapis KTG jest oceniany indywidualnie przez specjalistę, który w razie potrzeby wyjaśni wszystkie wątpliwości.