O jajach

Jajko – z pozoru prosty i powszechny produkt, a w rzeczywistości prawdziwa kapsułka życia, pełna wartości odżywczych i kulinarnych możliwości. Choć gości na naszych stołach od wieków, wciąż potrafi zaskoczyć. Czy wiesz, co oznacza tajemniczy kod na skorupce, dlaczego niektóre jajka toną, a inne unoszą się na wodzie i czy kolor skorupki naprawdę ma znaczenie? Czas rozbić kilka mitów i poznać jajko na nowo!

Jajko - skarbnica wartości odżywczych

Jajko to jeden z najbardziej kompletnych produktów spożywczych, jakie dała nam natura. Jest przede wszystkim wzorcowym źródłem pełnowartościowego białka, zawierającego wszystkie niezbędne aminokwasy egzogenne, których nasz organizm nie jest w stanie sam wyprodukować. To właśnie dlatego jest tak cenione przez sportowców i osoby dbające o masę mięśniową. Ale to nie wszystko. Żółtko to prawdziwa bomba witaminowa – znajdziemy w nim witaminy A, D, E i K, a także witaminy z grupy B, w tym B12. Co więcej, jajka dostarczają cennych składników mineralnych, takich jak fosfor, selen, żelazo i cynk. Warto również wspomnieć o cholinie, substancji kluczowej dla prawidłowego funkcjonowania mózgu i układu nerwowego.

Jak rozszyfrować kod na skorupce?

Każde jajko sprzedawane w Unii Europejskiej musi posiadać specjalny stempel. To nie jest przypadkowy ciąg znaków, a cenna informacja dla konsumenta. Zobaczmy, jak go odczytać:

• Pierwsza cyfra (od 0 do 3): To najważniejsza informacja, która mówi o systemie chowu kur.
  • 0 – chów ekologiczny (kury mają dostęp do wolnego wybiegu, karmione są paszą ekologiczną).
  • 1 – chów na wolnym wybiegu (kury mogą swobodnie poruszać się po kurniku i wychodzić na zewnątrz).
  • 2 – chów ściółkowy (kury poruszają się swobodnie wewnątrz kurnika).
  • 3 – chów klatkowy (kury całe życie spędzają w klatkach).
• Dwie litery po cyfrze: To kod kraju pochodzenia, na przykład PL dla Polski.
• Pozostałe cyfry: To weterynaryjny numer identyfikacyjny, który pozwala zlokalizować konkretną fermę, z której pochodzi jajko.

Dzięki tej wiedzy możesz dokonywać świadomych wyborów zakupowych, kierując się nie tylko ceną, ale również warunkami, w jakich żyły kury.

Świeżość jajka - prosty domowy test

Nie jesteś pewien, czy jajka w Twojej lodówce są jeszcze świeże? Istnieje bardzo prosty i niezawodny sposób, by to sprawdzić. Wystarczy szklanka lub miska z zimną wodą. Włóż do niej jajko i obserwuj:

1. Jajko leży płasko na dnie: Jest bardzo świeże.
2. Jajko unosi się lekko jednym końcem do góry: Ma już kilka dni, ale wciąż jest dobre do spożycia.
3. Jajko unosi się na powierzchni wody: Jest nieświeże i nie nadaje się do jedzenia!

Dlaczego tak się dzieje? Z biegiem czasu przez porowatą skorupkę do wnętrza jajka dostaje się coraz więcej powietrza, które powiększa pęcherzyk powietrzny wewnątrz, sprawiając, że stare jajko staje się lżejsze i unosi się na wodzie.

Ciekawostka: kolor skorupki

Czy brązowe jajka są zdrowsze od białych? To jeden z najpopularniejszych mitów! Kolor skorupki zależy wyłącznie od rasy kury i nie ma żadnego wpływu na wartości odżywcze, smak czy jakość jajka. Kury o białych piórach i białych zausznicach znoszą zazwyczaj białe jajka, a te o piórach brązowych i czerwonych zausznicach – jajka brązowe. Wybieraj więc te, które po prostu bardziej Ci się podobają!

Przechowywanie to klucz

Aby jajka jak najdłużej zachowały świeżość, warto pamiętać o kilku zasadach. Przechowuj je w lodówce, najlepiej w oryginalnym opakowaniu (kartonowej wytłaczance), które chroni je przed uszkodzeniami i pochłanianiem obcych zapachów. Najlepszym miejscem jest środkowa półka, a nie drzwiczki lodówki, gdzie temperatura jest najbardziej niestabilna. Pamiętaj też, by układać je ostrym końcem do dołu – dzięki temu żółtko pozostanie w centralnej pozycji, a pęcherzyk powietrza na górze, co przedłuży ich trwałość.