Służba bhp spoza zakładu tylko gdy nie ma chętnych na etat

W dzisiejszym dynamicznym świecie biznesu, gdzie bezpieczeństwo i higiena pracy odgrywają kluczową rolę, pracodawcy stają przed ważnym dylematem: jak skutecznie zorganizować służbę BHP w swojej firmie? Czy postawić na wewnętrznego specjalistę, czy może skorzystać z usług zewnętrznych ekspertów? Decyzja ta, choć często podyktowana przepisami, niesie za sobą szereg konsekwencji zarówno dla kultury organizacyjnej, jak i dla efektywności zarządzania ryzykiem zawodowym.

Wymogi prawne dotyczące służby BHP

Zgodnie z polskim prawem, każdy pracodawca ma obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Kluczowym elementem realizacji tego obowiązku jest powołanie lub zorganizowanie służby BHP. Jej forma zależy przede wszystkim od liczby zatrudnionych pracowników.

Kiedy służba wewnętrzna, a kiedy zewnętrzna?

• Pracodawcy zatrudniający ponad 100 pracowników są zobowiązani do utworzenia wewnętrznej służby BHP. Oznacza to zatrudnienie specjalisty lub specjalistów BHP na etat.
• Dla zakładów pracy zatrudniających od 100 do 1000 pracowników, służbę BHP może stanowić wyodrębniona komórka organizacyjna, np. kilkuosobowy zespół.
• W przypadku firm zatrudniających poniżej 100 pracowników, pracodawca ma większą elastyczność. Może on sam wykonywać zadania służby BHP (jeśli posiada odpowiednie kwalifikacje i ukończył szkolenie), zatrudnić pracownika na część etatu lub, co jest istotą tego artykułu, powierzyć wykonywanie zadań służby BHP specjalistom spoza zakładu pracy.

To właśnie w kontekście firm mniejszych lub tych, które mają trudności ze znalezieniem odpowiedniego kandydata na etat, pojawia się możliwość outsourcingu BHP. Przepisy jasno wskazują, że skorzystanie z usług zewnętrznych jest dopuszczalne, gdy brak jest możliwości zatrudnienia pracownika służby BHP lub nie ma chętnych na etat.

Zalety wewnętrznej służby BHP

Posiadanie własnego specjalisty BHP na etacie niesie ze sobą wiele korzyści:

• Głębokie zrozumienie organizacji: Wewnętrzny specjalista zna specyfikę procesów, kulturę firmy i potencjalne zagrożenia „od podszewki”.
• Stała dostępność: Jest na miejscu, co umożliwia natychmiastową reakcję na wszelkie incydenty czy potrzeby.
• Integracja z zespołem: Łatwiej buduje zaufanie wśród pracowników i kierownictwa, stając się integralną częścią zespołu.

Przykład: W dużej fabryce, wewnętrzny specjalista BHP, będąc na bieżąco z planowanymi zmianami w linii produkcyjnej, może proaktywnie wskazać potencjalne nowe zagrożenia i zaproponować rozwiązania, zanim problem w ogóle wystąpi, oszczędzając firmie czas i pieniądze na naprawianie błędów.

Wyzwania w znalezieniu wewnętrznego specjalisty

Mimo wielu zalet, znalezienie i utrzymanie kompetentnego specjalisty BHP na etacie bywa trudne. Rynek pracy w tej dziedzinie jest wymagający, a dobrych fachowców brakuje. Pracodawcy często borykają się z:

• Brakiem odpowiednio wykwalifikowanych kandydatów, zwłaszcza w specyficznych branżach.
• Wysokimi oczekiwaniami płacowymi, które mogą być obciążeniem dla budżetu firmy.
• Trudnościami w ocenie rzeczywistych kompetencji podczas rekrutacji.

Kiedy outsourcing BHP staje się koniecznością?

W sytuacji, gdy poszukiwania wewnętrznego specjalisty nie przynoszą rezultatów lub skala działalności firmy nie uzasadnia pełnego etatu, outsourcing BHP staje się nie tylko alternatywą, ale często najlepszym rozwiązaniem. Jest to szczególnie widoczne w:

• Małych i średnich przedsiębiorstwach (MŚP), gdzie liczba pracowników nie wymaga etatu, a jednocześnie potrzebne jest profesjonalne wsparcie.
• Firmach, które potrzebują specjalistycznej wiedzy w bardzo wąskiej dziedzinie, np. w przemyśle chemicznym czy lotniczym, gdzie znalezienie takiego eksperta na stałe jest niezwykle trudne.
• Sytuacjach, gdy firma dynamicznie się rozwija i potrzebuje szybkiego dostępu do usług BHP bez długotrwałego procesu rekrutacji.

Ciekawostka: Niektóre firmy celowo wybierają zewnętrzną służbę BHP, nawet gdy mogłyby zatrudnić wewnętrznego specjalistę, aby zapewnić sobie niezależną i obiektywną ocenę stanu bezpieczeństwa, wolną od wewnętrznych uwarunkowań i presji.

Korzyści z zewnętrznej służby BHP

Decydując się na usługi firmy zewnętrznej, pracodawca zyskuje:

• Dostęp do różnorodnej wiedzy: Zewnętrzni specjaliści często obsługują wiele firm, co daje im szerokie doświadczenie w różnych branżach i sytuacjach.
• Obiektywność i świeże spojrzenie: Patrzą na firmę z zewnątrz, co pozwala im dostrzec problemy, które wewnętrznym pracownikom mogły umknąć.
• Elastyczność kosztów: Brak stałych kosztów zatrudnienia (pensja, składki, benefity) i możliwość rozliczania się za faktycznie wykonaną pracę.
• Zmniejszenie obciążeń administracyjnych: Firma zewnętrzna zajmuje się wszystkimi formalnościami związanymi z prowadzeniem służby BHP.

Przykład: Firma budowlana, która realizuje projekty o różnym stopniu złożoności, korzysta z zewnętrznej służby BHP. Dzięki temu ma dostęp do specjalistów z wiedzą o pracach wysokościowych, ryzykach związanych z ciężkim sprzętem czy materiałami niebezpiecznymi, bez konieczności zatrudniania wielu ekspertów na stałe.

Jak wybrać odpowiedniego partnera zewnętrznego?

Wybór firmy oferującej outsourcing BHP powinien być przemyślany. Należy zwrócić uwagę na:

• Kwalifikacje i doświadczenie: Czy specjaliści posiadają odpowiednie uprawnienia i doświadczenie w branży klienta?
• Referencje: Opinie innych klientów mogą być cennym wskaźnikiem jakości usług.
• Zrozumienie specyfiki firmy: Dobry partner zewnętrzny powinien poświęcić czas na poznanie działalności i potrzeb klienta.
• Komunikacja i dostępność: Ważna jest łatwość kontaktu i szybka reakcja na zgłaszane problemy.

Podsumowanie: Elastyczność dla bezpieczeństwa

Ostateczny wybór między wewnętrzną a zewnętrzną służbą BHP jest złożoną decyzją, która powinna być podyktowana zarówno przepisami prawnymi, jak i realnymi potrzebami, możliwościami oraz specyfiką danej organizacji. Priorytetem zawsze powinno być zapewnienie najwyższego poziomu bezpieczeństwa pracy. Jeśli brak jest chętnych lub możliwości zatrudnienia wewnętrznego specjalisty, skorzystanie z profesjonalnego wsparcia z zewnątrz jest etycznym i efektywnym sposobem na wypełnienie obowiązków pracodawcy i dbanie o dobrostan pracowników.