Uzależnienie od hazardu, jak leczyć?

Wyobraź sobie emocje towarzyszące grze – dreszczyk niepewności, nadzieja na wielką wygraną, poczucie, że los jest w Twoich rękach. Dla wielu to niewinna rozrywka, jednak dla niektórych staje się pułapką, która zaciska się powoli, ale nieubłaganie. Uzależnienie od hazardu to nie brak silnej woli, a podstępna choroba, która niszczy finanse, relacje i zdrowie psychiczne. Dobra wiadomość jest taka, że istnieje z niej wyjście. Ten artykuł to przewodnik po ścieżkach prowadzących do odzyskania kontroli nad własnym życiem.

Rozpoznać wroga - czym jest patologiczny hazard?

Uzależnienie od hazardu, znane również jako hazard patologiczny, jest zaburzeniem psychicznym polegającym na uporczywym i nawracającym angażowaniu się w gry losowe, pomimo negatywnych konsekwencji. To nie jest zwykłe hobby, które wymknęło się spod kontroli. To choroba, w której mózg zaczyna traktować dreszcz emocji związany z grą jako potężną nagrodę, podobnie jak w przypadku uzależnienia od substancji psychoaktywnych. Osoba uzależniona traci zdolność do racjonalnej oceny ryzyka, często wierząc w systemy, szczęśliwe liczby czy „przeczucia”, które mają jej zapewnić wygraną.

Sygnały ostrzegawcze - kiedy gra przestaje być zabawą?

Granica między rozrywką a problemem bywa cienka. Istnieje jednak kilka sygnałów, które powinny zapalić czerwoną lampkę alarmową. Zwróć uwagę, jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich:

• Stale myśli o graniu, planuje kolejne zakłady i sposoby na zdobycie pieniędzy na grę.
• Potrzebuje grać za coraz większe stawki, aby osiągnąć ten sam poziom ekscytacji.
• Podejmuje wielokrotne, nieudane próby kontrolowania, ograniczenia lub zaprzestania grania.
• Odczuwa niepokój, rozdrażnienie lub irytację, gdy próbuje ograniczyć grę.
• Gra, aby uciec od problemów, poczucia winy, lęku czy depresji.
• Próbuje "odegrać się" po przegranej, co prowadzi do jeszcze większych strat.
• Okłamuje rodzinę i przyjaciół, aby ukryć skalę swojego zaangażowania w hazard.
• Z powodu hazardu naraża na szwank ważne relacje, pracę lub szanse edukacyjne.

Droga do wolności - profesjonalne leczenie

Wyjście z uzależnienia od hazardu to proces, który wymaga profesjonalnego wsparcia. Samodzielna walka jest niezwykle trudna, ponieważ choroba ta ma głębokie podłoże psychologiczne. Najskuteczniejsze metody leczenia opierają się na kompleksowym podejściu.

Terapia poznawczo-behawioralna (CBT)

To jedna z najskuteczniejszych form psychoterapii w leczeniu hazardu. Jej celem jest zidentyfikowanie i zmiana destrukcyjnych wzorców myślenia i zachowań. Pacjent uczy się rozpoznawać irracjonalne przekonania (np. "Na pewno zaraz się odegram", "Mam system, który przechytrzy kasyno") i zastępować je zdrowymi, realistycznymi myślami. Terapia pomaga również w nauce radzenia sobie z impulsami do gry i stresem w konstruktywny sposób.

Terapia grupowa i mityngi wsparcia

Spotkania w grupie, takie jak mityngi Anonimowych Hazardzistów, dają ogromne poczucie wspólnoty i zrozumienia. Dzielenie się doświadczeniami z osobami, które przechodzą przez podobne trudności, redukuje poczucie wstydu i izolacji. Uczestnicy uczą się od siebie nawzajem strategii radzenia sobie z nałogiem i czerpią motywację z sukcesów innych. Siła grupy jest nie do przecenienia w procesie zdrowienia.

Leczenie w ośrodkach zamkniętych

W przypadkach, gdy uzależnienie jest bardzo zaawansowane i doprowadziło do poważnego kryzysu życiowego, najskuteczniejszym rozwiązaniem może być terapia w stacjonarnym ośrodku leczenia uzależnień. Taki pobyt pozwala na całkowite odcięcie się od bodźców związanych z grą i skupienie się wyłącznie na intensywnej terapii indywidualnej i grupowej pod okiem specjalistów.

Co możesz zrobić tu i teraz?

Podjęcie decyzji o leczeniu to pierwszy i najważniejszy krok. Równolegle można wdrożyć działania, które wesprą ten proces. Kluczowe jest przejęcie kontroli nad finansami – warto poprosić zaufaną osobę o zarządzanie domowym budżetem, zablokować dostęp do kont bankowych online czy anulować karty kredytowe. Równie ważne jest znalezienie zdrowych alternatyw dla hazardu: powrót do dawnych pasji, sport, wolontariat czy spędzanie czasu z bliskimi. To pomaga wypełnić pustkę, którą pozostawia po sobie zaprzestanie gry.

Ciekawostka: iluzja "prawie wygranej"

Czy wiesz, dlaczego tak trudno odejść od automatu do gier? Badania neurobiologiczne wykazały, że mózg hazardzisty reaguje na tzw. "near miss" (sytuację bliską wygranej, np. dwa takie same symbole w jednej linii) niemal tak samo silnie, jak na faktyczną wygraną! Aktywują się te same ośrodki nagrody, co tworzy potężną iluzję, że zwycięstwo jest tuż za rogiem i motywuje do dalszej gry, pogłębiając pętlę uzależnienia.