Zapalenie otrzewnej u kota, objawy

Zapalenie otrzewnej u kotów, znane również jako FIP (Feline Infectious Peritonitis), to choroba budząca lęk wśród właścicieli. Jest to schorzenie podstępne i złożone, wynikające z mutacji powszechnego kociego koronawirusa (FCoV), który sam w sobie rzadko wywołuje poważne problemy. Niestety, kiedy dojdzie do mutacji, FIP staje się śmiertelną chorobą, a jej objawy mogą być niezwykle różnorodne i mylące, co czyni wczesną diagnozę prawdziwym wyzwaniem. Zrozumienie, na co zwracać uwagę, jest kluczowe dla szybkiej reakcji.

Czym jest Zapalenie Otrzewnej u Kota?

FIP to progresywna, ogólnoustrojowa choroba, która może dotknąć niemal każdy organ w ciele kota. Wywołana jest przez zmutowany koci koronawirus, który zamiast pozostać w przewodzie pokarmowym, zaczyna replikować się w makrofagach i rozprzestrzeniać po całym organizmie. W zależności od indywidualnej odpowiedzi immunologicznej kota, FIP może przybrać dwie główne formy: wysiękową (mokrą) lub bezwysiękową (suchą), a w niektórych przypadkach, kombinację obu.

Dlaczego Diagnoza Jest Wyzwaniem?

Jednym z największych problemów związanych z FIP jest to, że jej początkowe objawy są często niespecyficzne i mogą naśladować wiele innych, mniej poważnych schorzeń. Koty mogą wykazywać ogólne oznaki złego samopoczucia, co utrudnia szybkie rozpoznanie i skierowanie na specjalistyczne badania. To sprawia, że każda niepokojąca zmiana w zachowaniu czy kondycji zwierzęcia powinna być sygnałem do wizyty u weterynarza.

Główne Objawy Zapalenia Otrzewnej: Forma Wysiękowa (Mokra)

Forma wysiękowa jest zazwyczaj łatwiejsza do rozpoznania ze względu na charakterystyczne nagromadzenie płynu w jamach ciała. Jest to często najbardziej dramatyczna i szybko postępująca postać choroby.

• Wzdęty brzuch: Jest to najbardziej rozpoznawalny objaw. Nagromadzenie jasnożółtego, lepkiego płynu w jamie brzusznej (wodobrzusze) sprawia, że brzuch kota staje się powiększony i napięty. Płyn ten jest bogaty w białko.
• Trudności z oddychaniem: Kiedy płyn gromadzi się w jamie opłucnowej (pomiędzy płucami a ścianą klatki piersiowej), kot może mieć poważne problemy z oddychaniem, co objawia się przyspieszonym, płytkim oddechem lub dyszeniem.
• Apatia i osłabienie: Koty stają się wyraźnie osłabione, niechętne do zabawy i ruchu. Mogą spędzać większość czasu na spaniu.
• Gorączka: Często występuje przewlekła gorączka, która nie reaguje na standardowe leczenie antybiotykami.
• Utrata apetytu i masy ciała: Pomimo powiększonego brzucha, koty z FIP wysiękowym zazwyczaj tracą apetyt i chudną.

Główne Objawy Zapalenia Otrzewnej: Forma Bezwysiękowa (Sucha)

Forma bezwysiękowa jest bardziej podstępna, gdyż objawy są niezwykle zróżnicowane i zależą od tego, które organy zostały zajęte przez ziarniniaki (małe guzki zapalne). Może to sprawić, że diagnoza jest jeszcze trudniejsza i opóźniona.

• Objawy neurologiczne: Jeśli ziarniniaki rozwiną się w mózgu lub rdzeniu kręgowym, mogą pojawić się objawy takie jak:
  • Ataksja (niezborność ruchów, chwiejny chód)
  • Drgawki
  • Zmiany w zachowaniu, dezorientacja
  • Niedowłady lub porażenia
  • Nadwrażliwość na dotyk
• Zmiany oczne: Oczy są często dotknięte w formie suchej FIP. Mogą wystąpić:
  • Zapalenie błony naczyniowej oka (uveitis), objawiające się zmętnieniem, zaczerwienieniem, zmianą koloru tęczówki.
  • Zmiany w źrenicach, np. nierówność źrenic.
  • Krwawienia do oka lub odwarstwienie siatkówki, prowadzące do ślepoty.
• Niewydolność narządów wewnętrznych: Ziarniniaki mogą uszkadzać wątrobę, nerki, trzustkę, węzły chłonne. Objawy mogą obejmować:
  • Żółtaczka (zażółcenie błon śluzowych i skóry) z powodu uszkodzenia wątroby.
  • Wymioty i biegunka.
  • Powiększenie węzłów chłonnych.
  • Objawy niewydolności nerek, takie jak zwiększone pragnienie i częstsze oddawanie moczu.
• Przewlekła gorączka: Podobnie jak w formie wysiękowej, utrzymująca się gorączka jest częstym objawem, często opornym na leczenie.
• Postępująca utrata masy ciała i wyniszczenie: Koty stopniowo tracą mięśnie i stają się bardzo wychudzone.

Ogólne i Niespecyficzne Objawy, na Które Warto Zwrócić Uwagę

Niezależnie od formy FIP, istnieje szereg ogólnych objawów, które mogą wskazywać na problem zdrowotny i powinny skłonić właściciela do wizyty u weterynarza:

• Przewlekła gorączka: Utrzymująca się podwyższona temperatura ciała, która nie ustępuje po podaniu leków przeciwgorączkowych lub antybiotyków.
• Utrata apetytu i masy ciała: Nawet niewielki, ale stały spadek wagi oraz niechęć do jedzenia.
• Apatia i zmiany w zachowaniu: Kot staje się mniej aktywny, unika interakcji, jest osowiały.
• Słaba kondycja sierści: Matowa, zaniedbana sierść, często z powodu braku dbałości o higienę.
• Wymioty i/lub biegunka: Mogą być obecne, ale nie są specyficzne dla FIP.
• Bladość błon śluzowych: Może wskazywać na anemię, która czasem towarzyszy FIP.

Kiedy Należy Zgłosić Się do Weterynarza?

Ponieważ objawy FIP są tak różnorodne i często naśladują inne schorzenia, niezwykle ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z weterynarzem, jeśli zauważysz u swojego kota jakiekolwiek niepokojące lub długotrwałe objawy. Wczesna interwencja weterynaryjna może pomóc w postawieniu diagnozy lub wykluczeniu FIP, a także w podjęciu odpowiednich działań leczniczych, jeśli to możliwe.

Ważna Uwaga

Diagnoza FIP jest skomplikowana i często wymaga wielu badań, w tym analizy płynu z jam ciała, badań krwi, a czasem biopsji tkanek. Pamiętaj, że tylko profesjonalista może postawić trafną diagnozę i zaplanować odpowiednie postępowanie.