Zasiłek chorobowy przedsiębiorcy, dla kogo i ile wynosi?

Wielu przedsiębiorców, skupionych na rozwoju swojego biznesu, często zapomina o własnym bezpieczeństwie finansowym w przypadku nieprzewidzianych zdarzeń. Choroba może pojawić się nagle, wyłączając z pracy na dłuższy czas i stawiając pod znakiem zapytania płynność finansową firmy. Zrozumienie zasad dotyczących zasiłku chorobowego jest kluczowe dla każdego prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą, by móc spokojnie skupić się na powrocie do zdrowia, zamiast martwić się o bieżące wydatki.

Dla kogo zasiłek chorobowy przedsiębiorcy?

W przeciwieństwie do pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, przedsiębiorcy nie są automatycznie objęci ubezpieczeniem chorobowym. Aby móc skorzystać z zasiłku chorobowego, niezbędne jest dobrowolne przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

Kto może ubiegać się o świadczenie?

• Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą.
• Osoby współpracujące z przedsiębiorcą, które również dobrowolnie opłacają składki na ubezpieczenie chorobowe.
• Ważne jest, aby składki na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe) były opłacane terminowo i w pełnej wysokości.

Ważny okres wyczekiwania

Nie wystarczy samo zgłoszenie do ubezpieczenia chorobowego. Przedsiębiorca musi podlegać temu ubezpieczeniu przez określony czas, nazywany okresem wyczekiwania. Dla osób prowadzących działalność gospodarczą wynosi on 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Oznacza to, że zasiłek zostanie wypłacony dopiero po upływie tego okresu. Jest to mechanizm zabezpieczający system przed nadużyciami.

Ile wynosi zasiłek chorobowy?

Wysokość zasiłku chorobowego dla przedsiębiorcy zależy od kilku czynników, przede wszystkim od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz od przyczyny niezdolności do pracy.

Podstawa wymiaru zasiłku

Podstawą wymiaru zasiłku chorobowego jest przeciętny miesięczny przychód, od którego opłacane były składki na ubezpieczenie chorobowe, za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. W przypadku przedsiębiorców często jest to deklarowana podstawa wymiaru składek, która nie może być niższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, ale może być wyższa.

Wysokość świadczenia: 70%, 80% czy 100%?

Standardowa wysokość zasiłku chorobowego wynosi 80% podstawy wymiaru. Istnieją jednak sytuacje, w których świadczenie może być wyższe:

• 100% podstawy wymiaru: przysługuje w przypadku niezdolności do pracy powstałej wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy, choroby w czasie ciąży, a także, gdy niezdolność do pracy powstała w wyniku poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.
• 70% podstawy wymiaru: za okres pobytu w szpitalu (nie dotyczy to niezdolności do pracy w ciąży czy wypadku w drodze).

Przykład: Jeśli przedsiębiorca opłacał składki od podstawy wynoszącej 5000 zł, to jego zasiłek chorobowy (80%) wyniesie około 4000 zł brutto miesięcznie, pomniejszone o zaliczkę na podatek dochodowy.

Formalności i dokumenty: jak zgłosić chorobę?

Aby otrzymać zasiłek chorobowy, należy dopełnić kilku formalności. Proces ten jest obecnie znacznie uproszczony dzięki cyfryzacji.

• Elektroniczne zwolnienie lekarskie (e-ZLA): Lekarz wystawia je bezpośrednio w systemie ZUS, więc przedsiębiorca nie musi dostarczać papierowego dokumentu.
• Wniosek o zasiłek (ZUS Z-3b): Przedsiębiorca samodzielnie składa do ZUS wniosek o wypłatę zasiłku chorobowego. Można to zrobić elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE ZUS) lub tradycyjnie, pocztą.
• Terminy: Wniosek powinien być złożony niezwłocznie po ustaniu niezdolności do pracy, jednak nie później niż w ciągu 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który przysługuje zasiłek.

Ciekawostki i ważne aspekty

Prowadzenie działalności na chorobowym

Kwestia prowadzenia firmy podczas pobierania zasiłku chorobowego budzi wiele pytań. Zasadniczo, zasiłek chorobowy ma na celu rekompensatę utraconych zarobków z powodu niezdolności do pracy. Oznacza to, że wszelkie działania, które są sprzeczne z celem zwolnienia lekarskiego – czyli takie, które przedłużają okres rekonwalescencji lub wskazują na zdolność do wykonywania pracy zarobkowej – mogą skutkować utratą prawa do zasiłku. ZUS ma prawo do kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich.

Co po wyczerpaniu zasiłku?

Zasiłek chorobowy przysługuje maksymalnie przez 182 dni (w przypadku gruźlicy lub ciąży do 270 dni). Jeśli po tym czasie przedsiębiorca nadal jest niezdolny do pracy, ale rokuje powrót do zdrowia, może ubiegać się o świadczenie rehabilitacyjne. Jest to świadczenie wypłacane przez ZUS przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, maksymalnie przez 12 miesięcy.

Podsumowanie

Zasiłek chorobowy dla przedsiębiorcy to niezwykle ważne narzędzie, zapewniające finansowe wsparcie w trudnych chwilach. Pamiętaj o dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowym, terminowym opłacaniu składek i zrozumieniu zasad jego naliczania. Dzięki temu, nawet w obliczu choroby, Twój biznes i Twoje finanse będą bezpieczniejsze, a Ty będziesz mógł skupić się na tym, co najważniejsze – na powrocie do zdrowia.