Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, objawy

Czy ból pleców to tylko zmęczenie po długim dniu pracy, czy może sygnał, że nasz organizm próbuje nam coś powiedzieć? Czasem za pozornie błahymi dolegliwościami kryje się poważna choroba, która wymaga uwagi i szybkiej interwencji. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), choć często niedoceniane, to schorzenie, które potrafi podstępnie zmieniać życie, a jego objawy bywają mylone z typowymi dolegliwościami.

Czym jest zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa?

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, znane również jako choroba Bechterewa, to przewlekła, postępująca choroba zapalna, która dotyka głównie kręgosłupa i stawów krzyżowo-biodrowych. Jest to choroba z grupy spondyloartropatii, charakteryzująca się tendencją do kostnienia więzadeł i stawów kręgosłupa, co w zaawansowanych stadiach może prowadzić do jego całkowitego zesztywnienia i utraty ruchomości. Choć najczęściej ujawnia się u młodych dorosłych, jej objawy mogą być początkowo dyskretne i mylące.

Kluczowe objawy: Cichy alarm

Rozpoznanie ZZSK bywa wyzwaniem, ponieważ jego objawy początkowo są niespecyficzne. Niemniej jednak, istnieją pewne sygnały, które powinny wzbudzić naszą czujność.

Przewlekły ból pleców o charakterze zapalnym

To jeden z najbardziej charakterystycznych i najwcześniejszych objawów. Ból ten różni się od typowego bólu mechanicznego. Jest to ból zapalny, który:

• Pojawia się powoli, stopniowo.
• Nasila się w nocy, często budząc ze snu w drugiej połowie nocy.
• Jest najbardziej intensywny rano.
• Poprawia się po aktywności fizycznej i rozgrzewce.
• Pogarsza się w spoczynku.
• Często lokalizuje się w dolnej części pleców i pośladkach, czasem promieniując do ud.

Uporczywa poranna sztywność

Osoby cierpiące na ZZSK doświadczają długotrwałej porannej sztywności kręgosłupa, która trwa zazwyczaj ponad 30 minut, a niekiedy nawet kilka godzin. Zmniejsza się ona po rozruszaniu i aktywności fizycznej.

Ograniczenie ruchomości kręgosłupa

W miarę postępu choroby dochodzi do stopniowego ograniczenia ruchomości kręgosłupa we wszystkich płaszczyznach – zginaniu, prostowaniu i ruchach bocznych. W zaawansowanych stadiach może wystąpić charakterystyczne zesztywnienie kręgosłupa, potocznie nazywane „kręgosłupem bambusowym”, co jest efektem kostnienia więzadeł.

Ból w innych stawach

ZZSK nie ogranicza się wyłącznie do kręgosłupa. U wielu pacjentów dochodzi do obwodowego zapalenia stawów, najczęściej dużych, takich jak stawy biodrowe, barkowe czy kolanowe. Mogą również występować bóle i obrzęki stawów skokowych czy drobnych stawów stóp.

Zmęczenie

Przewlekły stan zapalny w organizmie często prowadzi do odczuwania chronicznego zmęczenia, które nie ustępuje po odpoczynku. Może ono znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie i jakość życia.

Zapalenie przyczepów ścięgien (entezopatie)

Charakterystyczne dla ZZSK jest również zapalenie entezopatii, czyli miejsc, w których ścięgna i więzadła przyczepiają się do kości. Najczęściej dotyczy to:

• Pięt (np. zapalenie ścięgna Achillesa, zapalenie rozcięgna podeszwowego).
• Klatki piersiowej (ból w miejscu połączeń żeber z mostkiem, co może być mylone z problemami kardiologicznymi).
• Guzów kulszowych.

Zapalenie błony naczyniowej oka (uveitis)

U około 25-40% pacjentów z ZZSK występuje zapalenie błony naczyniowej oka, czyli uveitis. Objawia się ono nagłym bólem oka, zaczerwienieniem, światłowstrętem i pogorszeniem widzenia. Zazwyczaj dotyczy jednego oka i ma tendencję do nawrotów.

Inne rzadsze objawy

ZZSK może manifestować się również poprzez inne schorzenia, takie jak łuszczyca, choroby zapalne jelit (np. choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego) czy rzadziej problemy z sercem (np. zapalenie aorty, zaburzenia przewodnictwa).

Kiedy szukać pomocy?

Jeżeli doświadczasz przewlekłego bólu pleców o charakterze zapalnym, który utrzymuje się dłużej niż 3 miesiące, nasila się w spoczynku, budzi Cię w nocy i towarzyszy mu poranna sztywność, nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Wczesna diagnoza i wdrożenie odpowiedniego leczenia są kluczowe w opanowaniu choroby i zapobieganiu jej postępowi.

Warto wiedzieć, że średnie opóźnienie w diagnozie zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa może wynosić nawet 7-10 lat od wystąpienia pierwszych objawów, co tylko podkreśla, jak ważna jest świadomość i czujność zarówno pacjentów, jak i lekarzy.

Zrozumienie objawów ZZSK to pierwszy, fundamentalny krok do skutecznego zarządzania chorobą i poprawy jakości życia. Nie ignoruj sygnałów, które wysyła Ci Twój organizm – wczesna interwencja może zrobić ogromną różnicę.