Zwolnienie ze składek na FP i FGŚP

Czy wiesz, że jako pracodawca możesz znacznie obniżyć koszty zatrudnienia, korzystając z legalnych zwolnień ze składek na Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP)? To nie tylko oszczędność, ale także szansa na wsparcie określonych grup pracowników. Poznaj zasady, które mogą przynieść Twojej firmie realne korzyści i pomóc w budowaniu stabilnego zespołu.

Czym są Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?

Zanim zagłębimy się w szczegóły dotyczące zwolnień, warto zrozumieć, czym są te dwa fundusze i jaką rolę pełnią w polskim systemie. Obydwa stanowią obowiązkowe obciążenie dla pracodawców, naliczane od wynagrodzeń pracowników.

• Fundusz Pracy (FP): Jego głównym celem jest finansowanie programów aktywizacji zawodowej, szkoleń, staży oraz wypłacanie zasiłków dla bezrobotnych. Składki na FP wspierają osoby poszukujące pracy i pomagają im wrócić na rynek.
• Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP): Ten fundusz to swoista „poduszka bezpieczeństwa” dla pracowników. Gwarantuje wypłatę należnych świadczeń (np. wynagrodzeń, odpraw) w sytuacji niewypłacalności pracodawcy. Dzięki niemu pracownicy są chronieni przed utratą zarobków w trudnych sytuacjach.

Kto jest zobowiązany do opłacania składek?

Co do zasady, każdy pracodawca zatrudniający pracowników na podstawie umowy o pracę, a także w niektórych przypadkach na podstawie umów cywilnoprawnych (jeśli podlegają one ubezpieczeniom społecznym), ma obowiązek odprowadzania składek na FP i FGŚP. Wysokość tych składek jest procentem od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, czyli najczęściej od wynagrodzenia brutto pracownika.

Główne zasady zwolnienia ze składek na FP i FGŚP

Polskie przepisy przewidują sytuacje, w których pracodawca może być zwolniony z opłacania składek na FP i FGŚP. Są to przede wszystkim ulgi mające na celu wspieranie zatrudniania określonych grup osób. Poznajmy te najważniejsze:

Zwolnienie ze względu na wiek pracownika

To jedna z najczęściej wykorzystywanych ulg. Pracodawca jest zwolniony z opłacania składek na FP i FGŚP za pracowników, którzy osiągnęli określony wiek. Celem tego rozwiązania jest zachęcanie firm do utrzymywania w zatrudnieniu lub przyjmowania do pracy osób starszych, zwiększając ich szanse na rynku pracy.

• Dla kobiet: po ukończeniu 55. roku życia.
• Dla mężczyzn: po ukończeniu 60. roku życia.

Warto wiedzieć: Zwolnienie to dotyczy wszystkich pracowników spełniających kryterium wieku, niezależnie od stażu pracy czy rodzaju umowy (o ile podlegają ubezpieczeniom społecznym). Jest ono automatycznie uwzględniane w deklaracjach ZUS, jeśli dane pracownika są prawidłowo wprowadzone.

Przykład: Zatrudniasz 56-letnią panią Annę na umowę o pracę. Od dnia jej 55. urodzin (lub od dnia zatrudnienia, jeśli już wtedy spełniała kryterium) nie musisz opłacać za nią składek na FP i FGŚP. Podobnie w przypadku 61-letniego pana Piotra.

Zwolnienie dla specyficznych grup zatrudnionych

Oprócz kryterium wieku, istnieją inne sytuacje, w których pracodawca może skorzystać ze zwolnienia:

1. Pracownicy powracający z urlopów związanych z rodzicielstwem: Pracodawca nie opłaca składek na FP i FGŚP za pracowników (zarówno matki, jak i ojców) powracających z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego, wychowawczego lub ojcowskiego. Ulga ta obowiązuje przez okres 36 miesięcy od pierwszego miesiąca po powrocie do pracy. Jest to forma wsparcia dla rodziców wracających na rynek pracy.
2. Zatrudnienie osób bezrobotnych skierowanych przez urząd pracy: W niektórych przypadkach, gdy pracodawca zatrudnia osobę bezrobotną skierowaną przez powiatowy urząd pracy, może być zwolniony z opłacania składek na FP przez określony czas (zazwyczaj 12 miesięcy). Warunki tej ulgi są szczegółowo regulowane przez lokalne urzędy pracy i mogą się różnić.

Ciekawostka: Te zwolnienia to nie tylko korzyść finansowa, ale także element polityki społecznej państwa, mający na celu aktywizację zawodową i wspieranie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.

Kiedy zwolnienie nie obowiązuje?

Warto pamiętać, że zwolnienia z FP i FGŚP dotyczą ściśle określonych sytuacji. Nie ma możliwości skorzystania z nich na podstawie innych kryteriów, takich jak staż pracy, wymiar etatu czy rodzaj branży (chyba że przepisy wprowadzają inne, specyficzne ulgi, które nie są przedmiotem tego artykułu). Zawsze należy dokładnie weryfikować obowiązujące przepisy.

Praktyczne aspekty i formalności

W większości przypadków zwolnienie z opłacania składek na FP i FGŚP następuje automatycznie. System ZUS, bazując na danych zawartych w deklaracjach rozliczeniowych (ZUS RCA), sam rozpoznaje prawo do ulgi, np. na podstawie daty urodzenia pracownika czy kodu tytułu ubezpieczenia wskazującego na powrót z urlopu rodzicielskiego. Ważne jest, aby dane te były poprawne i aktualne. W razie wątpliwości zawsze warto skonsultować się z księgowością lub bezpośrednio z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

Podsumowanie: Zyskaj świadomie

Znajomość zasad zwolnienia ze składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych to klucz do optymalizacji kosztów w Twojej firmie. Wykorzystując te ulgi w sposób świadomy i zgodny z prawem, nie tylko oszczędzasz, ale także przyczyniasz się do budowania bardziej inkluzywnego i wspierającego rynku pracy. Pamiętaj, że bieżące śledzenie zmian w przepisach jest niezwykle ważne, aby w pełni korzystać z dostępnych możliwości.