Cykoria, przyrządzanie i przepisy na potrawy z cykorii

Cykoria, często niedoceniana w polskiej kuchni, to warzywo o wyjątkowym smaku i bogactwie składników odżywczych, które z pewnością zasługuje na więcej uwagi. Jej charakterystyczna goryczka, choć dla niektórych początkowo zaskakująca, po odpowiednim przygotowaniu staje się atutem, dodając potrawom głębi i świeżości. Dziś zabierzemy Cię w podróż po świecie cykorii, odkrywając jej potencjał kulinarny i udowadniając, że warto włączyć ją do codziennego menu.

Co to jest cykoria?

Cykoria, botanicznie znana jako Cichorium intybus var. foliosum, to odmiana sałatowa, której najbardziej popularne formy to białe, zwarte główki o lekko gorzkawym smaku. Wyróżniamy kilka rodzajów, ale w kuchni najczęściej spotykamy białą lub czerwoną cykorię sałatową (witlof), a także endywię. Pochodząca z regionu Morza Śródziemnego, dziś jest uprawiana na całym świecie i ceniona za swoje unikalne walory smakowe oraz zdrowotne.

Dlaczego warto jeść cykorię?

Poza intrygującym smakiem, cykoria to prawdziwa skarbnica zdrowia. Jest niskokaloryczna, bogata w błonnik, co sprzyja trawieniu i daje uczucie sytości. Zawiera witaminy z grupy B, witaminę C, K oraz minerały takie jak potas, mangan i miedź. Co więcej, jej charakterystyczna goryczka pochodzi od intybiny – związku, który wspiera pracę wątroby, pobudza wydzielanie soków trawiennych i działa detoksykująco. To idealny składnik dla tych, którzy dbają o linię i chcą wspierać swój organizm naturalnymi sposobami.

Przygotowanie cykorii – klucz do sukcesu

Wiele osób obawia się cykorii ze względu na jej gorzki smak. Jednak z odpowiednimi technikami przygotowania można go zminimalizować, a nawet przekształcić w pożądany akcent smakowy. Oto kilka wskazówek:

• Wybór i mycie: Zawsze wybieraj cykorie o świeżych, zwartych główkach bez brązowych plam. Przed użyciem dokładnie opłucz pod zimną wodą.
• Usuwanie goryczki: Aby zmniejszyć gorycz, możesz odciąć twardy, stożkowaty rdzeń u podstawy, który jest najbardziej gorzki. Inną metodą jest namoczenie cykorii (całych główek lub liści) w zimnej wodzie z odrobiną soku z cytryny lub mleka na około 30 minut. To sprawdzony trik, który znacząco łagodzi smak.
• Krojenie: Do sałatek zazwyczaj kroi się wzdłuż na ćwiartki lub cienkie paski. Do pieczenia czy duszenia można używać całych główek lub przekrojonych na pół.

Przepisy na potrawy z cykorii

Oto kilka prostych, ale smakowitych propozycji, które pokażą wszechstronność cykorii.

Sałatka z cykorii z orzechami i pomarańczą

Ta sałatka to kwintesencja świeżości i kontrastu smaków. Lekka goryczka cykorii doskonale komponuje się ze słodyczą pomarańczy i chrupkością orzechów.

• Składniki: 2 główki cykorii, 1 pomarańcza, garść orzechów włoskich, sos winegret (oliwa, ocet balsamiczny, miód, musztarda dijon, sól, pieprz).
• Przygotowanie: Cykorię umyj, osusz, usuń gorzki rdzeń i pokrój w cienkie paski. Pomarańczę obierz ze skórki i białych błonek, pokrój w kostkę. Orzechy posiekaj. Wszystkie składniki połącz, polej sosem i delikatnie wymieszaj. Idealna jako dodatek do obiadu lub lekka kolacja.

Pieczona cykoria z szynką i serem

To klasyczne danie, które w prosty sposób zamienia cykorię w ciepłą, sycącą potrawę. Goryczka łagodnieje pod wpływem pieczenia, a szynka i ser dodają umami.

• Składniki: 4 główki cykorii, 4 plastry szynki parmeńskiej (lub innej ulubionej), 100g sera gruyere (lub innego żółtego, dobrze topiącego się), łyżka masła, sól, pieprz, szczypta gałki muszkatołowej.
• Przygotowanie:
  1. Cykorię umyj, osusz i odetnij gorzki rdzeń. Możesz ją delikatnie obgotować przez 5 minut w osolonej wodzie, a następnie dokładnie odcedzić, by usunąć nadmiar wody i dodatkowo złagodzić gorycz.
  2. Każdą główkę owiń plastrem szynki. Ułóż w naczyniu żaroodpornym wysmarowanym masłem.
  3. Posyp startym serem, dopraw solą, pieprzem i gałką muszkatołową.
  4. Piecz w piekarniku nagrzanym do 180°C przez około 15-20 minut, aż ser się roztopi i lekko zrumieni. Podawaj jako danie główne lub dodatek.

Ciekawostki i dodatkowe wskazówki

Czy wiesz, że cykoria była kiedyś używana jako substytut kawy? Palone korzenie cykorii do dziś są składnikiem niektórych mieszanek kawowych, nadając im charakterystyczny smak i aromat. To dowód na jej wszechstronność!

Cykoria świetnie smakuje również duszona z jabłkami i cebulą, jako dodatek do mięs, a nawet w zupach kremach. Nie bój się eksperymentować!

Młode liście cykorii są mniej gorzkie, więc jeśli masz możliwość, wybieraj te mniejsze i jaśniejsze.

Cykoria to warzywo, które zdecydowanie warto odkryć na nowo. Jej unikalny smak, bogactwo składników odżywczych i wszechstronność w kuchni sprawiają, że może stać się cennym elementem Twojej diety. Niezależnie od tego, czy preferujesz ją na surowo w sałatkach, czy pieczoną jako sycące danie, pamiętaj o prostych trikach, które pomogą Ci wydobyć z niej to, co najlepsze. Daj szansę cykorii – z pewnością Cię zaskoczy!