Czy pod wodą można się opalić?

W upalne dni szukamy ochłody w wodzie, często wierząc, że zanurzenie chroni nas przed palącym słońcem. Ale czy to przekonanie jest słuszne? Czy pod powierzchnią wody faktycznie jesteśmy bezpieczni od promieni UV, czy też słońce ma moc, by dotrzeć do nas nawet tam? Rozwiejmy ten popularny mit i dowiedzmy się, jak skutecznie chronić skórę, niezależnie od tego, czy pływamy, czy wylegujmy się na piasku.

Czy pod wodą można się opalić?

Odpowiedź jest jednoznaczna: tak, pod wodą można się opalić, a nawet doznać poparzenia słonecznego. Woda, choć wydaje się barierą, nie jest nieprzepuszczalna dla promieniowania ultrafioletowego (UV). Działa raczej jak filtr, który jedynie częściowo osłabia intensywność słońca, ale nie eliminuje go całkowicie.

Jak promienie UV przenikają przez wodę?

Promieniowanie UV składa się głównie z dwóch typów, które docierają do powierzchni Ziemi: UVA i UVB. Każdy z nich inaczej reaguje z wodą:

• Promienie UVB: Są odpowiedzialne za poparzenia słoneczne i większość rodzajów raka skóry. Woda absorbuje je w większym stopniu niż UVA. Jednak nawet na głębokości pół metra, wciąż może docierać do nas około 40% promieniowania UVB, zwłaszcza przy czystej wodzie i wysokim kącie padania słońca.
• Promienie UVA: Penetrują skórę głębiej, przyczyniając się do starzenia się skóry i opalenizny. Woda jest dla nich znacznie mniej skuteczną barierą. Promienie UVA mogą docierać na znacznie większe głębokości, nawet do kilku metrów, zachowując przy tym znaczną część swojej intensywności.

Co więcej, powierzchnia wody może także odbijać promienie słoneczne, zwiększając ich ekspozycję na skórę, podobnie jak śnieg czy piasek. To zjawisko potęguje ryzyko poparzeń, nawet gdy jesteśmy częściowo zanurzeni.

Czynniki wpływające na przenikanie UV

Intensywność promieniowania UV pod wodą zależy od kilku kluczowych czynników:

1. Głębokość zanurzenia: Im głębiej, tym mniej promieni UV dociera do skóry. Jednak nawet tuż pod powierzchnią, ekspozycja jest nadal znacząca.
2. Czystość i rodzaj wody: Mętna woda, bogata w zanieczyszczenia lub glony, lepiej absorbuje promienie UV niż krystalicznie czysta woda w morzu czy basenie. Woda w basenie, często chlorowana i przejrzysta, może przepuszczać UV równie skutecznie jak czysta woda morska.
3. Pora dnia i roku: Największe ryzyko ekspozycji na UV występuje w godzinach szczytu, zazwyczaj między 10:00 a 16:00, kiedy słońce jest najwyżej. W tych godzinach promienie UV przenikają przez wodę z największą mocą.
4. Lokalizacja geograficzna: Bliżej równika, gdzie słońce jest bardziej intensywne, ryzyko jest znacznie wyższe.
5. Odbicie od dna: Jasne, piaszczyste dno może odbijać promienie UV, zwiększając ich ekspozycję na pływającą osobę.

Jak skutecznie chronić się pod wodą?

Skoro wiemy, że woda nie jest idealną ochroną, kluczowe staje się świadome podejście do ochrony przeciwsłonecznej, nawet podczas wodnych aktywności:

• Wodoodporny krem z filtrem: Używaj kremów z wysokim faktorem SPF (minimum 30), które są oznaczone jako wodoodporne. Pamiętaj o regularnej aplikacji co 2-3 godziny, a także po każdym dłuższym wyjściu z wody, nawet jeśli krem jest wodoodporny.
• Odzież ochronna UV: Specjalistyczne koszulki (rash guards) z długimi rękawami oraz stroje kąpielowe z ochroną UV (UPF 50+) to doskonałe rozwiązanie dla osób spędzających dużo czasu w wodzie.
• Unikaj słońca w godzinach szczytu: Planuj kąpiele i inne aktywności wodne na godziny poranne lub późne popołudnie, kiedy promieniowanie UV jest mniej intensywne.
• Cień: Korzystaj z parasoli, namiotów plażowych lub naturalnego cienia drzew, gdy nie jesteś w wodzie.
• Okulary przeciwsłoneczne: Chronią oczy przed szkodliwym promieniowaniem UV, nawet pod wodą, jeśli są odpowiednio dopasowane i przeznaczone do pływania.

Wnioski: Nie daj się zwieść!

Mit o tym, że woda całkowicie chroni przed słońcem, jest niebezpieczny. Pamiętaj, że nawet zanurzenie w chłodnej wodzie nie zwalnia Cię z obowiązku stosowania kompleksowej ochrony przeciwsłonecznej. Dbaj o swoją skórę, stosując odpowiednie środki, a będziesz mógł cieszyć się letnimi kąpielami bez obaw o szkodliwe konsekwencje dla zdrowia.