PMS, informacje

Wahania nastroju, niepohamowana ochota na słodycze i uczucie, jakby całe ciało było zrobione z wody – brzmi znajomo? Dla wielu kobiet to comiesięczna rzeczywistość poprzedzająca menstruację. Zespół napięcia przedmiesiączkowego, znany jako PMS, to znacznie więcej niż tylko „zły dzień”. To złożony zespół objawów, który potrafi skutecznie zaburzyć codzienne funkcjonowanie. Zrozumienie jego mechanizmów to pierwszy krok do odzyskania kontroli i złagodzenia uciążliwych dolegliwości.

Czym Tak Naprawdę Jest PMS?

Zespół napięcia przedmiesiączkowego (ang. Premenstrual Syndrome) to zbiór ponad 150 różnych objawów fizycznych, emocjonalnych i behawioralnych, które pojawiają się cyklicznie w drugiej połowie cyklu miesiączkowego, czyli w fazie lutealnej. Co najważniejsze, symptomy te ustępują samoistnie wraz z nadejściem miesiączki lub krótko po jej rozpoczęciu. Chociaż PMS dotyka nawet trzech na cztery miesiączkujące kobiety, jego nasilenie jest kwestią bardzo indywidualną – od łagodnego dyskomfortu po dolegliwości, które poważnie utrudniają pracę i relacje z otoczeniem.

Najczęstsze Objawy – Poznaj Swojego Przeciwnika

Objawy PMS można podzielić na dwie główne kategorie. Rzadko kiedy występuje tylko jeden z nich; najczęściej mamy do czynienia z całym spektrum dolegliwości, które mogą zmieniać się z cyklu na cykl.

Sfera Emocjonalna i Behawioralna

To właśnie te objawy są często najbardziej dotkliwe i zauważalne dla otoczenia. Należą do nich przede wszystkim:

• Drażliwość i wahania nastroju – od euforii po płaczliwość w ciągu kilku minut.
• Uczucie niepokoju, napięcia i lęku.
• Obniżony nastrój, smutek, a nawet stany depresyjne.
• Problemy z koncentracją i tzw. „mgła mózgowa”.
• Zmiany apetytu, zwłaszcza niepohamowana ochota na słodycze, sól lub węglowodany.
• Zmęczenie, apatia i problemy ze snem (bezsenność lub nadmierna senność).

Dolegliwości Fizyczne

Ciało również daje znać o zbliżającej się miesiączce. Do najczęstszych sygnałów fizycznych zaliczamy:

• Bolesność i obrzmienie piersi.
• Wzdęcia, zaparcia lub biegunki.
• Bóle głowy, nierzadko o charakterze migrenowym.
• Bóle mięśni i stawów.
• Retencja (zatrzymywanie) wody w organizmie, prowadząca do uczucia ciężkości i niewielkiego przyrostu wagi.
• Pojawienie się wyprysków i trądziku.

Skąd Się Bierze PMS?

Dokładna przyczyna PMS wciąż nie jest w pełni poznana, jednak naukowcy są zgodni, że kluczową rolę odgrywają tu cykliczne wahania hormonów płciowych – estrogenu i progesteronu. Ich zmieniający się poziom w fazie lutealnej wpływa na neuroprzekaźniki w mózgu, takie jak serotonina, która odpowiada za regulację nastroju, apetytu i snu. Spadek poziomu serotoniny może bezpośrednio prowadzić do objawów depresyjnych, zmęczenia i zachcianek pokarmowych. Do innych czynników mogących nasilać objawy należą predyspozycje genetyczne, niedobory witamin i minerałów (zwłaszcza magnezu, wapnia i witaminy B6) oraz przewlekły stres.

Jak Sobie Pomóc? Domowe Sposoby na PMS

Chociaż PMS nie da się całkowicie „wyleczyć”, można znacząco złagodzić jego objawy poprzez świadome zmiany w stylu życia. Kluczem jest regularność i obserwacja własnego organizmu.

Dieta i Aktywność Fizyczna

1. Zbilansowana dieta: Ogranicz sól, aby zminimalizować retencję wody. Zmniejsz spożycie cukrów prostych, które powodują gwałtowne wahania glukozy we krwi i nasilają wahania nastroju. Włącz do diety produkty bogate w wapń, magnez i witaminy z grupy B, takie jak zielone warzywa liściaste, orzechy, nasiona i pełnoziarniste produkty zbożowe.
2. Regularny ruch: Aktywność fizyczna, zwłaszcza aerobowa (spacer, jogging, pływanie), podnosi poziom endorfin, czyli naturalnych substancji przeciwbólowych i poprawiających nastrój. Już 30 minut ruchu dziennie może przynieść ogromną ulgę.
3. Nawodnienie: Picie odpowiedniej ilości wody pomaga w walce ze wzdęciami i zatrzymywaniem płynów w organizmie, co może wydawać się sprzeczne z intuicją, ale jest bardzo skuteczne.

Relaks i Suplementacja

Redukcja stresu to fundament w walce z PMS. Techniki relaksacyjne, takie jak joga, medytacja czy głębokie oddychanie, pomagają wyciszyć układ nerwowy. Niezwykle ważny jest również zdrowy sen – staraj się spać co najmniej 7-8 godzin na dobę. Warto również rozważyć suplementację (po konsultacji z lekarzem!), szczególnie magnezu, który łagodzi napięcie nerwowe i bóle mięśniowe, oraz witaminy B6, która wspiera produkcję serotoniny. Ciekawostką jest, że w łagodzeniu objawów PMS pomocne mogą być również zioła, takie jak niepokalanek pospolity.

Kiedy Zgłosić Się do Lekarza?

Jeśli objawy PMS są na tyle silne, że uniemożliwiają normalne funkcjonowanie – dezorganizują pracę, niszczą relacje z bliskimi i powodują znaczne cierpienie psychiczne – koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Może to być sygnał, że cierpisz na znacznie cięższą postać PMS, zwaną przedmiesiączkowym zaburzeniem dysforycznym (PMDD). Specjalista pomoże postawić właściwą diagnozę i może zaproponować leczenie farmakologiczne, które pomoże odzyskać równowagę i komfort życia.