Po czym poznać że katalizator jest zapchany?

Katalizator to jeden z kluczowych elementów układu wydechowego, odpowiadający za oczyszczanie spalin ze szkodliwych związków. Jego awaria, a w szczególności zapchanie, może prowadzić do poważnych problemów z samochodem, od spadku mocy po kosztowne uszkodzenie silnika. Jak rozpoznać, że ten niezwykle ważny podzespół domaga się naszej uwagi? Istnieje kilka charakterystycznych objawów, których absolutnie nie wolno ignorować.

Główne objawy, które powinny zapalić czerwoną lampkę

Zapchany katalizator daje o sobie znać w dość jednoznaczny sposób. Jeśli zauważysz w swoim aucie którykolwiek z poniższych symptomów, warto jak najszybciej umówić się na diagnostykę w warsztacie. Im szybsza reakcja, tym mniejsze ryzyko poważniejszych i droższych w naprawie uszkodzeń.

• Spadek mocy silnika: To najbardziej klasyczny i najczęściej występujący objaw. Zapchany wkład ceramiczny w katalizatorze działa jak korek w rurze wydechowej, ograniczając swobodny przepływ spalin. Silnik "dusi się", ma problemy z wchodzeniem na wyższe obroty, a przyspieszanie staje się wyraźnie ospałe. Można to porównać do próby biegu w maratonie z zatkanym nosem – po prostu brakuje tchu.
• Zwiększone zużycie paliwa: Gdy silnik traci moc, kierowca intuicyjnie mocniej wciska pedał gazu, aby utrzymać dotychczasową dynamikę jazdy. To z kolei prowadzi prosto do znacznie wyższego spalania. Jeśli Twój samochód nagle zaczął zużywać o litr czy dwa więcej paliwa na 100 km bez wyraźnej przyczyny, winowajcą może być właśnie niedrożny układ wydechowy.
• Świecąca kontrolka "Check Engine": Nowoczesne samochody są wyposażone w sondy lambda, które monitorują skład spalin przed i za katalizatorem. Jeśli komputer pokładowy wykryje, że proces oczyszczania nie przebiega prawidłowo (co jest typowe dla zapchanego reaktora), poinformuje o tym, zapalając pomarańczową kontrolkę silnika. Najczęstszy błąd w takiej sytuacji to P0420, oznaczający zbyt niską sprawność układu katalitycznego.
• Problemy z uruchomieniem silnika: W skrajnych przypadkach, gdy katalizator jest niemal całkowicie zablokowany, ciśnienie zwrotne w układzie wydechowym może być tak duże, że uniemożliwi uruchomienie silnika. Rozrusznik będzie kręcił, ale silnik nie będzie w stanie "zaskoczyć", ponieważ nie może pozbyć się spalin z cylindrów.

Mniej oczywiste, ale równie ważne sygnały

Poza głównymi objawami, istnieją też inne, bardziej subtelne wskazówki, które mogą świadczyć o problemach z katalizatorem.

Zapach siarki z rury wydechowej

Czujesz w okolicy samochodu zapach przypominający zgniłe jaja? To bardzo charakterystyczny sygnał. Oznacza on, że katalizator nie radzi sobie z neutralizacją związków siarki zawartych w paliwie. To chemiczny dowód na to, że jego sprawność jest mocno ograniczona.

Dziwne dźwięki spod podwozia

Czasami zapchaniu towarzyszy uszkodzenie mechaniczne. Wkład ceramiczny wewnątrz katalizatora może popękać i się rozsypać. Podczas jazdy, a zwłaszcza przy dodawaniu gazu, możesz wtedy usłyszeć metaliczne grzechotanie lub dzwonienie dobiegające spod samochodu. To odłamki wkładu obijają się o metalową obudowę.

Co robić, gdy podejrzewasz problem?

Ignorowanie objawów zapchanego katalizatora to najgorsze możliwe rozwiązanie. Długotrwała jazda z taką usterką nie tylko drastycznie obniża komfort, ale może doprowadzić do poważnego uszkodzenia silnika, w tym wypalenia uszczelki pod głowicą. Jeśli zauważysz opisane wyżej symptomy, nie zwlekaj. Najlepszym krokiem jest wizyta u zaufanego mechanika, który przeprowadzi profesjonalną diagnostykę, np. pomiar ciśnienia zwrotnego w układzie wydechowym. Tylko w ten sposób uzyskasz pewność co do źródła problemu i unikniesz znacznie większych wydatków w przyszłości.