Postępowanie windykacyjne

Postępowanie windykacyjne to termin, który u wielu osób budzi niepokój i kojarzy się z poważnymi problemami. Prawda jest jednak taka, że jest to sformalizowany proces, który ma swoje jasno określone zasady i etapy. Zrozumienie, na czym on polega, pozwala nie tylko odzyskać spokój, ale także podjąć świadome i skuteczne działania w celu rozwiązania problemu zadłużenia. Niezależnie od tego, po której stronie się znajdujesz, wiedza jest Twoim najlepszym sprzymierzeńcem.

Czym jest windykacja i kiedy się zaczyna?

W najprostszych słowach, windykacja to proces dochodzenia należności pieniężnych od dłużnika przez wierzyciela. Zaczyna się w momencie, gdy upływa termin płatności określony na przykład na fakturze, w umowie pożyczki czy umowie o świadczenie usług, a Ty nadal nie uregulowałeś swojego zobowiązania. Proces ten można podzielić na dwa główne etapy: windykację polubowną (miękką) oraz windykację sądowo-egzekucyjną (twardą).

Etap polubowny, czyli próba porozumienia

To pierwszy i najważniejszy etap, w którym wierzyciel lub działająca w jego imieniu firma windykacyjna próbuje skontaktować się z dłużnikiem w celu znalezienia rozwiązania bez angażowania sądu. Celem jest ustalenie przyczyny braku płatności i wypracowanie kompromisu, na przykład poprzez rozłożenie długu na raty. Nie należy ignorować tych prób kontaktu!

Jakie działania podejmuje wierzyciel?

• Monity i powiadomienia: wysyłanie wiadomości SMS, e-maili oraz listów z przypomnieniem o zadłużeniu.
• Rozmowy telefoniczne: kontakt telefoniczny w celu wyjaśnienia sytuacji i negocjacji warunków spłaty.
• Wezwanie do zapłaty: to już bardziej formalny dokument, często wysyłany listem poleconym, który informuje o wysokości długu, terminie spłaty i konsekwencjach braku reakcji.

Ciekawostka: Czy wiesz, że profesjonalne firmy windykacyjne dążą do ugody? Postępowanie sądowe jest dla nich również kosztowne i czasochłonne, dlatego często są otwarte na propozycje ugodowe ze strony dłużnika, takie jak umorzenie części odsetek w zamian za szybką spłatę kapitału.

Postępowanie sądowe, gdy rozmowy nie pomagają

Jeśli etap polubowny nie przyniesie rezultatu, wierzyciel ma prawo skierować sprawę na drogę sądową. Najczęściej odbywa się to poprzez złożenie pozwu o zapłatę. W wielu przypadkach, zwłaszcza gdy dług jest bezsporny (np. wynika z niezapłaconej faktury), sąd może wydać nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, często w formie elektronicznej (tzw. EPU).

Po otrzymaniu takiego nakazu masz dwie możliwości:

1. Spłacić zadłużenie w terminie określonym w nakazie (zwykle 14 dni).
2. Złożyć sprzeciw od nakazu zapłaty, jeśli nie zgadzasz się z roszczeniem (np. uważasz, że dług jest przedawniony, został już spłacony lub jego wysokość jest nieprawidłowa).

Brak jakiejkolwiek reakcji na nakaz zapłaty powoduje jego uprawomocnienie się, co otwiera wierzycielowi drogę do ostatniego etapu, czyli egzekucji komorniczej.

Egzekucja komornicza jako ostateczność

Gdy wierzyciel dysponuje prawomocnym wyrokiem sądu lub nakazem zapłaty zaopatrzonym w klauzulę wykonalności, może skierować sprawę do komornika sądowego. Komornik jest funkcjonariuszem publicznym, którego zadaniem jest przymusowe wyegzekwowanie długu. Może on w tym celu zająć:

• wynagrodzenie za pracę (do określonej przepisami wysokości),
• środki na koncie bankowym (z zachowaniem kwoty wolnej od zajęcia),
• ruchomości (np. samochód, sprzęt RTV),
• nieruchomości.

Nawet na tym etapie warto próbować rozmawiać z wierzycielem w celu zawarcia porozumienia. Czasami udaje się wstrzymać egzekucję w zamian za dobrowolne, regularne wpłaty. Pamiętaj, że działania komornika są ściśle regulowane przez prawo i nie może on zabrać Ci wszystkiego – istnieją przepisy chroniące minimum egzystencji dłużnika.